คนท้องกินอะไรลูกฉลาด บำรุงครรภ์ยังไงให้ลูกน้อยสมองดี

Enfa สรุปให้

• สารอาหารที่จำเป็นต่อการพัฒนาสมอง ดีต่อการเจริญเติบโตทางสติปัญญาของลูกน้อย คือสารอาหารจำพวก โฟเลต เหล็ก แคลเซียม กรดไขมันโอเมก้า 3 โคลีน
• การได้รับสารอาหารจำพวก โคลีน ดีเอชเอ และไอโอดีนที่เพียงพอ มีส่วนช่วยเสริมพัฒนาการทางสมองของลูกน้อย และลดความเสี่ยงต่อภาวะบกพร่องทางสมอง
• เพื่อให้ทารกในครรภ์มีสมองที่มีสุขภาพดี คุณแม่จำเป็นต้องหลีกเลี่ยงสารที่เป็นอันตราย เช่น แอลกอฮอล์ บุหรี่ ยาสูบ และยาเสพติดในระหว่างตั้งครรภ์ เนื่องจากสารเหล่านี้อาจส่งผลเสียต่อพัฒนาการทางสมองของทารกได้

เลือกอ่านตามหัวข้อ

     • คุณแม่ตั้งครรภ์กินอะไรลูกถึงจะฉลาด
     • โภชนาการที่คุณแม่ตั้งครรภ์ต้องการ
     • ดูแลครรภ์อย่างไรให้ทารกไอคิวสูง

การที่เด็กคนหนึ่งจะเติบโตมาเป็นเด็กฉลาด เรียนรู้ไว และพร้อมกับทุกกิจกรรมเสริมทักษะด้านสติปัญญานั้น ต้องอาศัยความร่วมมือหลายด้าน ทั้งอาหารการกิน การนอนหลับที่เพียงพอ การดูแลเอาใจใส่ของพ่อแม่ สภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเรียนรู้ ไปจนถึงศักยภาพในการเข้าถึงทรัพยากรที่เป็นประโยชน์

อย่างไรก็ตาม จุดเริ่มต้นสำคัญที่จะเป็นจุดออกสตาร์ทให้ลูกน้อยฉายแววเด็กฉลาดนั้น คุณแม่ถือว่ามีบทบาทสำคัญมากทีเดียวในการสนับสนุนการเจริญเติบโตและพัฒนาการของทารก เพราะสารอาหารที่คุณแม่กินเข้าไปในระหว่างตั้งครรภ์ล้วนแล้วแต่ส่งผลต่อพัฒนาการทางสมองและความสามารถในการรับรู้ของทารก

บทความนี้จาก Enfa จะพาคุณแม่ ๆ มาสำรวจดูกันว่า คุณแม่กำลังกินอาหารที่มีประโยชน์อยู่หรือเปล่านะ และสารอาหารใดบ้างที่จำเป็นต่อพัฒนาการทางสมองของลูก แล้วถ้าอยากให้ลูกเติบโตมาเป็นเด็กฉลาด คุณแม่ควรจะกินอะไรบ้าง

คนท้องกินอะไรลูกฉลาด

ในระหว่างตั้งครรภ์เรื่องอาหารการกินของคุณแม่นั้นสำคัญมาก ๆ ค่ะ คุณแม่จำเป็นที่จะต้องมุ่งเน้นไปที่การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ และให้สมดุลของสารอาหารที่จำเป็นสำหรับทั้งคุณแม่และลูกน้อย เพื่อให้สุขภาพของคุณแม่และทารกในครรภ์แข็งแรง ปลอดภัย 

ซึ่งสารอาหารที่สำคัญสำหรับคนท้องนั้น นอกจากจะช่วยให้สุขภาพของแม่และลูกแข็งแรงแล้ว สารอาหารบางอย่างก็มีผลต่อพัฒนาการทางสมองของทารกในครรภ์ ดังนั้น ถ้าสงสัยว่าคนท้องต้องกินอะไรให้ลูกในท้องฉลาดล่ะก็ คุณแม่ไม่ควรละเลยสารอาหารสำคัญ ดังนี้

           • โฟเลต: พบในผักใบเขียว ผลไม้ตระกูลส้ม พืชตระกูลถั่ว และธัญพืชเสริมวิตามิน โฟเลตมีส่วนช่วยในการพัฒนาท่อประสาทของทารก ลดความเสี่ยงของความพิการแต่กำเนิดและส่งเสริมสุขภาพสมอง 

           • โคลีน: พบได้ในอาหารจำพวกไข่ เนื้อสัตว์ไม่ติดมัน แซลมอน ไก่ บรอกโคลี กะหล่ำดอก เป็นต้น โคลีนมีส่วนสำคัญในการบำรุงระบบประสาทและสมอง ช่วยพัฒนาสมองของทารกในครรภ์ และช่วยลดความเสี่ยงของภาวะความบกพร่องที่ระบบท่อประสาทของทารกในครรภ์ได้ 

           • ธาตุเหล็ก: พบได้ในอาหารจำพวก เนื้อแดง สัตว์ปีก ปลา และธัญพืชต่าง ๆ ธาตุเหล็กมีส่วนช่วยในการผลิตเซลล์เม็ดเลือดแดง และลำเลียงออกซิเจนไปยังทารก 

           • กรดไขมันโอเมก้า 3: กรดไขมันโอเมก้า 3 โดยเฉพาะ DHA นั้น มักจะมีอยู่มากในอาหารจำพวกปลาที่มีไขมัน เช่น ปลาแซลมอน ปลาแมคเคอเรล หรืออาหารเสริม กรดไขมันโอเมก้า 3 มีส่วนช่วยในการพัฒนาสมองและการรับรู้ของทารก

เข้าใจโภชนาการที่แม่ตั้งครรภ์ต้องการ

นอกจากกลุ่มสารอาหารที่โดดเด่นในเรื่องของพัฒนาการทางสมองของทารกในครรภ์แล้ว ยังมีกลุ่มโภชนาการสำคัญที่คุณแม่ควรได้รับอย่างต่อเนื่องและเพียงพอ ได้แก่ 

           • โปรตีน: พบได้ในอาหารจำพวกเนื้อสัตว์ไม่ติดมัน สัตว์ปีก ปลา ไข่ พืชตระกูลถั่ว และผลิตภัณฑ์จากนม โปรตีนมีส่วนช่วยในเพิ่มความแข้งแรงให้กับแม่และทารกในครรภ์ และยังช่วยในการเจริญเติบโต การสร้างอวัยวะต่าง ๆ ของทารกด้วย

           • แคลเซียมและวิตามินดี: พบได้ในอาหารจำพวกผลิตภัณฑ์จากนม ผักใบเขียว และอาหารเสริมแคลเซียมและวิตามินดี โดยแคลเซียมมีส่วนสำคัญต่อการพัฒนากระดูกและฟันที่แข็งแรง ในขณะที่วิตามินดีจะช่วยในการดูดซึมแคลเซียม หากได้รับวิตามินมากพอ ร่างกายก็จะดูดซึมแคลเซียมมาใช้งานได้เพียงพอเช่นกัน

           • ธาตุเหล็ก: พบได้ในอาหารจำพวกเนื้อแดง ไข่แดง ตับ งา และผักสีเขียวเข้ม เป็นต้น ธาตุเหล็กสามารถช่วยป้องกันภาวะโลหิตจางระหว่างตั้งครรภ์ ซึ่งถือเป็นสาเหตุอันดับต้น ๆ ของการคลอดทารกที่มีน้ำหนักแรกเกิดน้อยกว่าเกณฑ์ปกติ

           • กรดโฟลิก: หรือโฟเลต พบได้ในอาหารจำพวกตับ ไข่ ผักใบเขียว และถั่วต่าง ๆ เป็นต้น โฟเลตมีส่วนสำคัญต่อการพัฒนาของระบบประสาทและสมอง หากคุณแม่ได้รับโฟเลตไม่เพียงพอ ก็อาจส่งผลให้ลูกน้อยเกิดปัญหาความบกพร่องเกี่ยวกับระบบประสาทได้

           • แคลเซียม: พบได้ในอาหารจำพวกนม หรือผลิตภัณฑ์ที่ทำจากนม เช่น ชีส เนย หรือโยเกิร์ต เป็นต้น แคลเซียมนั้นมีส่วนสำคัญในการเสริมสร้างกระดูกและฟันให้แข็งแรง โดยเฉพาะในช่วงเวลาการเจริญเติบโตของลูกน้อย ยิ่งทำให้คุณแม่ต้องบำรุงร่างกายเพิ่มเติมพร้อมเสริมแคลเซียมให้เพียงพอต่อความต้องการในแต่ละวัน

           • ไอโอดีน: พบได้ในอาหารทะเลทุกชนิด ผลิตภัณฑ์ที่ทำจากนม กระเทียม หรืองา เป็นต้น การได้รับไอโอดีนที่เพียงพอจะช่วยป้องกันไม่ให้ระดับฮอร์โมนไทรอยด์ในร่างกายผิดปกติ เช่น โรคไทรอยด์ระหว่างตั้งครรภ์ได้ 

           • ไฟเบอร์: พบได้ในอาหารจำพวกผักและผลไม้ต่าง ๆ ซึ่งในระหว่างตั้งครรภ์ คุณแม่ควรกินอาหารที่มีไฟเบอร์สูงเป็นประจำ เพราะไฟเบอร์จะช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดและป้องกันโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ นอกจากนี้ ไฟเบอร์ยังช่วยลดความเสี่ยงของความดันโลหิตสูงและอาจช่วยป้องกันภาวะครรภ์เป็นพิษได้อีกด้วย 

อย่างไรก็ตาม เป็นเรื่องปกติค่ะที่คุณแม่อาจจะพลาดสารอาหารสำคัญบางอย่างไปบ้างในบางวัน บางวันอาจจะเน้นหนักไปที่สารอาหารบางกลุ่ม หรือบางวันอาจได้รับสารอาหารที่จำเป็นบางอย่างน้อยกว่าปกติ หรือบางครั้งอาจมีอาการแพ้ท้องรุนแรงทำให้ต้องงดอาหารบางอย่างไปโดยปริยาย ปัจจัยเหล่านี้อาจมีผลต่อปริมาณสารอาหารที่จำเป็นต่อร่างกายได้ ซึ่งถือเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นได้ค่ะ

ดังนั้น หากคุณแม่กังวลว่ามื้ออาหารทั่วไปอาจไม่มีโภชนาการครบถ้วน นมสำหรับแม่ตั้งครรภ์ จึงถือเป็นอีกหนึ่งตัวเลือกที่ดี เพราะสามารถช่วยให้คุณแม่ได้รับสารอาหารที่จำเป็นต่อการตั้งครรภ์ได้อย่างครบถ้วนในทุกวัน เพื่อให้สารอาหารเหล่านั้นส่งต่อไปยังลูกน้อยในครรภ์ได้อย่างเต็มที่

แต่สิ่งสำคัญคือควรเลือกนมที่อุดมไปด้วยสารอาหารที่จำเป็นต่อแม่และเด็กอย่าง โคลีน, โฟเลต, แคลเซียม และ DHA ที่ช่วยเสริมสร้างพัฒนาการทางสมองของทารกในครรภ์

ดูแลครรภ์อย่างไรให้ทารกในครรภ์ไอคิวสูง

การจะปูพื้นฐานให้ทารกในครรภ์เติบโตมาเป็นเด็กที่มีไอคิวสูง ฉลาด และพร้อมต่อกระบวนการพัฒนาในด้านต่าง ๆ คุณแม่ควรเริ่มใส่ใจตั้งแต่ตอนตั้งครรภ์ และดูแลตัวเองง่าย ๆ ดังนี้  

ใส่ใจกับอาหารการกิน

พยายามเลือกกินแต่อาหารคนท้องที่มีประโยชน์ต่อแม่และลูกน้อยในท้อง โดยเฉพาะกลุ่มสารอาหารสำคัญที่พบได้ในอาหารทั่วไปในชีวิตประจำวัน รวมถึงพบได้ในนมสำหรับคนท้องต่าง ๆ ดังนี้  

          • โคลีน: อาหารที่อุดมด้วยโคลีน เช่น ไข่ เนื้อไม่ติดมัน และผักตระกูลกะหล่ำ ส่งเสริมความจำและการทำงานของสมอง เสริมสร้างพัฒนาการทางสมองของทารก 

          • ดีเอชเอ: คุณแม่สามารถพบได้จากอาหารจำพวกปลาทะเล อะโวคาโด ไข่แดง และนมสำหรับคนท้องที่มีสูตรเสริมดีเอชเอ เป็นต้น จัดว่าเป็นกรดไขมันโอเมก้า 3 ชนิดหนึ่ง และเป็นสารอาหารที่ดีต่อการพัฒนาทางสมอง ดวงตา และระบบประสาท มากไปกว่านั้น คุณแม่ที่ได้รับดีเอชเออย่างเพียงพอตลอดการตั้งครรภ์ ยังลดความเสี่ยงของภาวะแทรกซ้อนจากการตั้งครรภ์ เช่น การคลอดก่อนกำหนด หรือโรคซึมเศร้าหลังคลอดได้อีกด้วย 

          • ไอโอดีน: พบได้จากอาหารจำพวกเกลือเสริมไอโอดีน อาหารทะเล และผลิตภัณฑ์จากนม เป็นสารอาหารที่มีความสำคัญต่อการสร้างฮอร์โมนไทรอยด์ ซึ่งส่งผลต่อการพัฒนาสมอง หากได้รับไอโอดีนไม่เพียงพอ อาจส่งผลให้สมองของทารกพัฒนาได้ไม่เต็มที่ 

          • สารต้านอนุมูลอิสระ: คุณแม่จำเป็นจะต้องบริโภคอาหารที่อุดมด้วยสารต้านอนุมูลอิสระ เช่น เบอร์รี่ ผักโขม และพริกหยวก เป็นต้น เพราะกลุ่มสารต้านอนุมูลอิสระจะทำหน้าที่ช่วยปกป้องสมองของทารกจากความเครียดจากปฏิกิริยาออกซิเดชัน และส่งเสริมการทำงานของสมองด้วย 

ซึ่งสารอาหารบำรุงสมองเหล่านี้แม้ว่าจะได้รับจากมื้ออาหารในแต่ละวันเป็นปกติอยู่แล้ว คุณแม่ยังสามารถเสริมได้ด้วยการดื่มนมสำหรับคนท้องที่อุดมไปด้วยสารอาหารบำรุงสมองอย่างโคลีนและดีเอชเอ ซึ่งจะเป็นการเสริมให้ร่างกายของคุณแม่มีสารอาหารสำคัญเหล่านี้อย่างเพียงพอต่อความต้องการของทารกในครรภ์ 

หลีกเลี่ยงไลฟ์สไตล์ที่ไม่ดีต่อการตั้งครรภ์

หากก่อนตั้งครรภ์คุณแม่มีไลฟ์สไตล์ที่ชอบสูบบุหรี่ ดื่มแอลกอฮอล์ หรือแม้แต่การใช้ยาเสพติด เมื่อตรวจพบว่าตั้งครรภ์แล้ว คุณแม่จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องหยุดพฤติกรรมเหล่านั้นทันที ตลอดการตั้งครรภ์ไปจนกระทั่งให้นมบุตร

คุณแม่ควรหลีกเลี่ยงเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ยาสูบ บุหรี่ และยาเสพติดที่ผิดกฎหมาย เนื่องจากสารเหล่านี้สามารถขัดขวางการพัฒนาสมองและส่งผลเสียในระยะยาวต่อลูกน้อยได้ รวมถึงอาจเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนขณะตั้งครรภ์ เช่น ทารกเสียชีวิตก่อนคลอด คลอดก่อนกำหนด หรือทารกเกิดมาพร้อมความบกพร่องบางประการ เป็นต้น 

ทารกจะเติบโตมาเป็นทารกที่ฉลาดและมีสุขภาพดีนั้น เริ่มต้นง่าย ๆ จากอาหารการกินของคุณแม่นี่แหละค่ะ เน้นกินอาหารที่มีประโยชน์ต่อการตั้งครรภ์ เช่น โฟเลต เหล็ก แคลเซียม กรดไขมันโอเมก้า 3 รวมถึงอาหารที่อุดมด้วยโคลีน ไอโอดีน และสารต้านอนุมูลอิสระ ซึ่งส่งผลดีต่อพัฒนาการทางสมองของทารก  

มากไปกว่านั้น คุณแม่ควรไปพบแพทย์ตามนัดทุกครั้ง เพื่อตรวจเช็กความผิดปกติของการตั้งครรภ์ เพื่อให้มั่นใจได้ว่าทารกในครรภ์สามารถคลอดออกมาได้อย่างปลอดภัย และพร้อมที่จะเติบโตสู่โลกกว้าง 

บทความแนะนำสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์

• เมนูอาหารคนท้อง 1-3 เดือน กินแบบไหนลูกปลอดภัย แข็งแรง
• อาหารเสริมธาตุเหล็ก สำคัญต่อคนท้องยังไง ทำไมถึงต้องกิน?
• คนท้องกินเผ็ดได้ไหม กินเผ็ดตอนท้อง ลูกจะเป็นอันตรายไหม
• สีปัสสาวะคนท้อง สัญญาณเตือนสุขภาพที่คุณแม่ควรรู้
• คนท้องกินวิตามินซีได้ไหม กินมากไปจะอันตรายหรือเปล่า