ตรวจสอบข้อมูลโดย : ผศ.พญ.ดิษจี ลุมพิกานนท์
กุมารแพทย์ สาขาทารกแรกเกิดและปริกำเนิด
ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ วชิรพยาบาล
เมื่อลูกงอแง ร้องไห้โยเย กวนคุณแม่ทั้งยามหลับยามตื่น อย่างนี้ปล่อยไว้ไม่ดีแน่ เพราะนั่นคือการทำลายช่วงเวลาแห่งการเรียนรู้ของลูก ได้เวลาคุณแม่ต้องจับสังเกตอาการลูกน้อยให้ถี่ถ้วน หาสาเหตุที่แท้จริงของอาการต่างๆ ของลูกให้เจอ เพื่อการแก้ปัญหาที่ตรงจุด เพราะนั่นเป็นสัญญาณที่บ่งบอกว่าลูกอาจกำลังไม่ถูกกับนมที่กินอยู่
ชวนคุณแม่สังเกตอาการลูกน้อยแพ้นมหลังดื่มนม
- งอแง ร้องไห้โยเย ร้องกวน แสดงท่าทางไม่สบายตัว
- อาเจียนบ่อย
- แหวะนมบ่อย
- ถ่ายอุจจาระแข็ง
- ท้องเสียบ่อยๆ
- แน่นท้อง เนื่องจากมีลม มีแก๊สในช่องท้อง
- ท้องอืด ท้องป่องบ่อย
- ผายลมบ่อย
- ตื่นเร็ว นอนยาก เวลานอนหลับก็ไม่สนิท เนื่องจากไม่สบายท้อง น้ำหนักไม่ขึ้น
จากอาการข้างต้น หากลูกน้อยของคุณแม่มีอาการใดอาการหนึ่ง แสดงว่าลูกอาจจะมีปัญหาเกี่ยวกับการย่อยนม อาการเหล่านี้ถือว่าเป็นอาการปกติที่อาจเกิดขึ้นกับเด็กเล็ก จากการสำรวจในกลุ่มคุณแม่ที่มีลูกอายุแรกเกิดถึง 12 เดือน พบว่า 1 ใน 2 ของเด็กทารกมีอาการร้องงอแงจากการไม่สบายท้อง ท้องอืด ท้องเสีย ร้องกวน และแหวะนม ซึ่งมีอาการมากบ้างน้อยบ้างแตกต่างกันไป คุณแม่ระวังอย่าให้อาการเหล่านี้เป็นอุปสรรคต่อการเรียนรู้และพัฒนาการของลูกน้อย ร่วมเป็นส่วนหนึ่งกับเราเพื่อเรียนรู้เพิ่มเติม คลิก..
สาเหตุของปัญหาเด็กงอแงหลังดื่มนม
การที่เด็กงอแง ร้องไห้เพราะไม่สบายท้อง รวมทั้งอาการอื่นๆ ดังกล่าวหลังดื่มนมในช่วงวัยขวบปีแรก อาจเกิดจากอาการทารกแพ้นมหรือระบบการย่อยและการดูดซึมอาหารของเด็กเล็กยังพัฒนาได้ไม่เต็มประสิทธิภาพ จึงยังย่อยและดูดซึมสารอาหารได้ไม่สมบูรณ์และทำให้เด็กท้องเสียหรือไม่สบายท้องได้ ซึ่งสารอาหารที่ว่านี้ก็อยู่ในนมที่ลูกกินนั่นเอง จึงพูดได้อีกอย่างว่า “นม” คือ สาเหตุของอาการลูกงอแง เพราะท้องอืด ไม่สบายท้อง ร้องกวน และแหวะนมดังกล่าว
ลูกงอแง ร้องไห้ เพราะไม่สบายท้อง เกี่ยวข้องกับนมอย่างไร
ลูกงอแง ร้องไห้ เพราะไม่สบายท้อง อาจมีอาการทารกแพ้นมเนื่องจากเกี่ยวข้องกับนมโดยตรง เพราะเมื่อลูกดื่มนมที่มีโปรตีนและน้ำตาลแลคโตส เป็นส่วนประกอบสำคัญ หากระบบทางเดินอาหารมีการทำงานที่สมบูรณ์ เอนไซม์ที่ทำหน้าที่ในการย่อยโปรตีนและน้ำตาลแลคโตสจะทำงานได้ 100% ก็จะไม่ทำให้เด็กท้องเสียหรือเกิดอาการไม่สบายท้อง แต่ในเด็กช่วงวัยขวบปีแรกเอนไซม์แลคเตส ซึ่งทำหน้าที่ย่อยแลคโตสอาจทำงานได้เพียง 70% ส่วนเอนไซม์เอนเทอโรไคเนส ซึ่งทำหน้าที่ย่อยโปรตีนทำงานได้เพียง 25 % ด้วยเหตุนี้น้ำตาลแลคโตสและโปรตีนบางส่วนในนมจึงไม่ถูกย่อย และถูกส่งผ่านมาจากลำไส้เล็กไปสู่ลำไส้ใหญ่ ซึ่งมีแบคทีเรียจำนวนมากอาศัยอยู่ และแบคทีเรียเหล่านี้จะย่อยน้ำตาลแลคโตสและโปรตีนที่ตกค้างอยู่นี้ ทำให้เกิดแก๊สในทางเดินอาหาร เป็นสาเหตุให้เกิดอาการทารกแพ้นม ท้องเสียและเกิดอาการไม่สบายท้องนั่นเอง
การแก้ไขอาการลูกงอแง ร้องไห้ เพราะไม่สบายท้อง
“นมแม่” เป็นอาหารที่ดีที่สุดของทารก เพราะย่อยง่าย และมีสารอาหารที่มีคุณค่าครบถ้วนสำหรับลูกน้อย แต่หากคุณแม่มีความจำเป็นต้องให้นมผงกับลูก แล้วพบว่าลูกร้องงอแง เพราะท้องอืด ไม่สบายท้อง ร้องกวนหลังกินนมผงนั้น ขอแนะนำให้คุณแม่ลองปรึกษาคุณหมอถึงปัญหานี้ รวมทั้งเปลี่ยนนมมาเป็นนมสูตรย่อยง่าย
นมสูตรย่อยง่ายช่วยให้สบายท้อง ลดอาการลูกร้องงอแงได้
นมสูตรย่อยง่าย ช่วยให้สบายท้อง ไม่เกิดอาการลูกแพ้นม และลดอาการลูกร้องงอแงได้ ด้วยคุณสมบัติดังนี้
- มีโปรตีนผ่านการย่อยบางส่วน ทำให้โปรตีนนมมีขนาดเล็กลงกว่านมสูตรปกติ ร่างกายลูกจึงย่อยและดูดซึมรับสารอาหารได้หมด ไม่ตกค้างเป็นอาหารของแบคทีเรียในลำไส้ใหญ่ที่จะย่อยโปรตีนที่ตกค้างเหล่านี้จนเกิดเป็นแก๊สที่ก่อให้เกิดอาการสบายท้องต่าง ๆ ดังกล่าว
- มีน้ำตาลแลคโตสต่ำกว่านมสูตรปกติ ซึ่งจะลดปัญหาเมื่อเด็กย่อยน้ำตาลแลคโตสได้จำกัด แต่ได้ปริมาณน้ำตาลแลคโตสเพียงพอสำหรับสมองของเด็กที่กำลังเติบโต และยังช่วยให้จุลินทรีย์ในลำไส้ใหญ่ทำงาน ทำให้อุจจาระเด็กนิ่มด้วย
- มี DHA, ARA และสารอาหารสำคัญอื่นๆ ซึ่งช่วยบำรุงสมองและร่างกายของลูกให้พัฒนาอย่างเหมาะสมตามวัย
ช่วยลูกสบายท้องหลังกินนม
นอกจากการเปลี่ยนนมมาเป็นนมสูตรย่อยง่ายแล้ว เพื่อให้ลูกสบายตัวหลังมื้อนมที่สุด คุณแม่ควรทำสิ่งต่อไปนี้ด้วยค่ะ
- อุ้มลูกพาดบ่าให้เรอลมออกมาหลังกินนมอิ่มทุกมื้อ
- ยกปลายเท้าลูกขึ้นทำท่าปั่นจักรยาน โดยให้ลูกนอนหงาย คุณแม่จับปลายเท้าแต่ละข้างของลูก ยกปลายเท้าลูกขึ้นมาหมุนเหมือนกำลังปั่นจักรยานกลางอากาศ โดยทำอย่างช้าๆ วิธีนี้จะช่วยไล่ลมในท้องของลูกได้
เมื่อแก้ไขปัญหาได้ตรงจุด คุณแม่จะไม่มีความกังวลใจกับปัญหาลูกร้องงอแง ร้องกวนจากการไม่สบายท้องต่างๆ ซึ่งเกิดจาก “นม” อีกต่อไปค่ะ
ทำอย่างไรเมื่อลูกน้อยท้องอืด แหวะนม ร้องกวน หลังหย่านมแม่?
ในช่วงให้นมแม่ ลูกน้อยมักจะย่อยนมแม่ได้ดี ไม่ค่อยมีปัญหางอแง ร้องกวน จากอาการท้องอืด แหวะนม นั่นก็เพราะในนมแม่มีโปรตีนขนาดเล็กที่ย่อยง่าย ซึ่งดีกับระบบย่อยอาหารของเด็กเล็ก อีกทั้งนมแม่ยังอุดมไปด้วยสารอาหารที่จำเป็นสำหรับพัฒนาการสมอง
แต่เมื่อลูกน้อยเข้าสู่วัยที่ต้องหย่านมและเริ่มปรับเปลี่ยนไปกินอาหารตามวัยมากขึ้น ก็อาจทำให้ลูกน้อยมีอาการท้องอืด ท้องผูก แหวะนม หรือร้องกวนได้ ซึ่งเป็นเรื่องปกติที่สามารถเกิดขึ้นได้ เนื่องจากระบบย่อยอาหารของเด็กเล็กยังทำงานได้ไม่สมบูรณ์เหมือนกับของผู้ใหญ่ และยังต้องการเวลาปรับตัวให้คุ้นชินกับอาหารชนิดใหม่
เพื่อป้องกันอาการไม่สบายท้องต่าง ๆ ที่อาจเกิดขึ้นได้ในช่วงหลังหย่านม คุณแม่ควรมองหา “ทางเลือกในการเปลี่ยนที่ดีที่สุด” คุณแม่อาจมองหาโภชนาการที่ย่อยง่ายทีมี PHP หรือโปรตีนขนาดเล็กที่ย่อยมาแล้วบางส่วน ทำให้ย่อยและดูดซึมง่าย ช่วยให้ระบบย่อยอาหารทำงานได้อย่างต่อเนื่อง ลดอาการไม่สบายท้อง ควบคู่ไปกับสุดยอดสารอาหารสมองอย่าง MFGM ที่พบในนมแม่ ซึ่งประกอบไปด้วยโปรตีนและไขมันที่จำเป็นกว่า 150 ชนิด ได้แก่ เช่น สฟิงโกไมอีลิน ฟอสโฟลิปิด และแกงกลิโอไซด์ ก็จะช่วยให้ลูกน้อยผ่านช่วงหย่านมได้อย่างราบรื่น สบายท้องและเรียนรู้ไม่สะดุด