Enfa สรุปให้
- เมื่อมีอายุครรภ์ได้ 3 เดือน คุณแม่จะมีอาการโดยปกติอยู่ 2 อย่างด้วยกันคือ อาการแพ้ท้องรุนแรงขึ้น กับอาการแพ้ท้องเริ่มดีขึ้น ในกรณีที่อาการแพ้ท้องเริ่มดีขึ้นก็ต้องขอแสดงความยินดีด้วย แต่สำหรับคนที่อาการแพ้ท้องรุนแรงกว่าเดิม ก็ไม่ต้องตกใจไปนะคะ นี่ถือเป็นอาการปกติที่พบได้ในช่วงอายุครรภ์ 3 เดือนค่ะ
- ส่วนหน้าท้องของคุณแม่อายุครรภ์ 3 เดือนจะยังไม่มีได้มีการขยายใหญ่จนเห็นได้ชัด หรือเรียกได้ว่าในช่วง 3 เดือนแรกนั้น หน้าท้องไม่ได้มีการเปลี่ยนแปลงไปจากเดิมเลย โดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้าคุณแม่เป็นคนที่ออกกำลังกายบ่อย ๆ และมีกล้ามเนื้อแกนกลางลำตัวที่แข็งแรง กว่าที่จะเริ่มเห็นว่าท้องขยายก็อาจจะเริ่มเข้าสู่ช่วงอายุครรภ์ 4-5 เดือนขึ้นไป และคุณแม่ซึ่งท้องครั้งที่ 2 หรือท้องครั้งที่ 3 แล้ว ก็อาจจะสังเกตได้ว่าหน้าท้องเริ่มมีการขยายขึ้นมาเล็กน้อย ซึ่งนั่นก็ถือว่าเป็นเรื่องที่ดีค่ะ เพียงแต่ว่าไม่ใช่คุณแม่ทุกคนที่จะมีหน้าท้องขยายอย่างชัดเจนในอายุครรภ์ 3 เดือน
- ในช่วงตั้งท้อง 3 เดือน หรืออายุครรภ์11-14 สัปดาห์ ทารกในครรภ์กำลังพัฒนาต่อมรับรส และเรียนรู้รสชาติต่าง ๆ นั่นหมายความว่าอาหารที่คุณแม่รับประทานจะเป็นตัวกำหนดนิสัยการกินของลูกในอนาคต และถ้าคุณแม่เลือกที่จะให้นมลูกเองหลังคลอด เขาก็จะจดจำรสชาติที่อยู่ในน้ำนมของคุณแม่ด้วย
เลือกอ่านตามหัวข้อ
• ท้อง 3 เดือนนับยังไง
• อาการคนท้อง 3 เดือน
• ร่างกายของคุณแม่เมื่อตั้งครรภ์ 3 เดือน
• อัลตราซาวนด์ท้อง 3 เดือน
• พัฒนาการทารกในครรภ์ 3 เดือน
• อาหารบํารุงครรภ์ 3 เดือน
• เช็กลิสต์สำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ 3 เดือน
• ไขข้อข้องใจเรื่องการตั้งครรภ์ 3 เดือนกับ Enfa Smart Club
เมื่อตั้งท้องมาถึง 3 เดือนแล้ว คุณแม่หลาย ๆ คนก็จะเริ่มสังเกตเห็นอาการคนท้องที่เห็นชัดเจนมากขึ้น และเริ่มมีการเปลี่ยนแปลงทางร่างกายหลายอย่าง รวมถึงทารกในครรภ์เองก็เริ่มมีพัฒนาการที่เพิ่มมากขึ้นอีกด้วย บทความนี้จาก Enfa มีสาระดี ๆ สำหรับคุณแม่ที่อายุครรภ์ 3 เดือนมาฝากค่ะ
ท้อง 3 เดือน นับยังไง?
คุณแม่มีอายุครรภ์ได้ 3 เดือนแล้ว และมีอายุครรภ์ระหว่าง 9-13 สัปดาห์ โดยอายุครรภ์ของคุณแม่จะเริ่มนับตั้งแต่วันแรกที่มีประจำเดือนครั้งล่าสุด จากนั้นก็จะนับเพิ่มสัปดาห์ถัดไปเรื่อย ๆ เป็น 2 เดือน 3 เดือน เรื่อยไปจนกระทั่ง 9 เดือน ซึ่งจะเป็นช่วงไตรมาสสาม และใกล้จะมีการคลอดเกิดขึ้น
อาการคนท้อง 3 เดือน เป็นยังไงบ้าง
เมื่อมีอายุครรภ์ได้ 3 เดือน คุณแม่จะมีอาการโดยปกติอยู่ 2 อย่างด้วยกันคือ อาการแพ้ท้องรุนแรงขึ้น กับอาการแพ้ท้องเริ่มดีขึ้น ในกรณีที่อาการแพ้ท้องเริ่มดีขึ้นก็ต้องขอแสดงความยินดีด้วย แต่สำหรับคนที่อาการแพ้ท้องรุนแรงกว่าเดิม ก็ไม่ต้องตกใจไปนะคะ นี่ถือเป็นอาการปกติที่พบได้ในช่วงอายุครรภ์ 3 เดือนค่ะ
แต่...นอกจากอาการแพ้ท้องแล้ว คุณแม่ที่อายุครรภ์ 3 เดือน ก็ยังสามารถพบกับอาการอื่น ๆ ได้อีก ดังนี้
- คลื่นไส้และอาเจียน
- อาการคนท้องท้องผูก ท้องอืด
- การเปลี่ยนแปลงของเต้านมเริ่มชัดขึ้น เช่น เต้านมมีอาการบวม คัน และหัวนมเริ่มมีสีคล้ำขึ้น
- เหนื่อยล้า อ่อนเพลีย
- วิงเวียนศีรษะ
- ปวดศีรษะ
- อารมณ์แปรปรวนง่าย
- ตกขาวเพิ่มขึ้น
- เบื่ออาหารมากขึ้น หรืออยากอาหารมากขึ้น
อย่างไรก็ตาม มีคุณแม่หลายคนที่จนอายุครรภ์ครบ 3 เดือนแล้ว ก็ยังไม่มีอาการใด ๆ เลย ทั้งที่รู้ตัวแล้วว่ากำลังตั้งครรภ์และทั้งที่ยังไม่รู้ตัวว่ากำลังตั้งครรภ์ สิ่งนี้ไม่ถือว่าเป็นเรื่องผิดปกติหรือเป็นสัญญาณอันตราย เพราะถึงแม้ว่าอาการแพ้ท้องจะเป็นเรื่องปกติของการตั้งครรภ์ แต่ไม่ใช่คุณแม่ทุกคนที่จะมีอาการแพ้ท้อง และแน่นอนว่าไม่ใช่คุณแม่ทุกคนจะโชคดีเช่นนี้ค่ะ
ตั้งครรภ์ 3 เดือน แล้วถึงค่อยบอกให้คนอื่นรู้ว่าท้อง ทำไมใคร ๆ ก็แนะนำให้แม่ท้องทำแบบนี้
จริง ๆ แล้วไม่ได้มีกฎตายตัวในเรื่องของการเปิดเผยว่ากำลังตั้งครรภ์อยู่ แต่โดยมากมักเป็นความเชื่อส่วนบุคคลที่ถูกส่งต่อกันมาว่าห้ามบอกใครว่ากำลังตั้งท้องจนกว่าจะพ้น 3 เดือนไปแล้ว เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดสิ่งไม่ดีหรือสิ่งอัปมงคลกับการตั้งครรภ์ ซึ่งก็แน่นอนว่าไม่มีผลการศึกษาและผลการวิจัยรองรับความเชื่อนี้แต่อย่างใด
อย่างไรก็ตาม สำหรับเหตุผลทางการแพทย์แล้ว มองว่าช่วงไตรมาสแรกของการตั้งครรภ์นั้นเป็นช่วงที่การตั้งครรภ์มีความเสี่ยงต่อการแท้งสูงมาก ซึ่งถ้าหากในช่วงนี้ดูแลร่างกายไม่ดี กินอาหารที่ไม่มีประโยชน์ หรือมีวิถีชีวิตประจำวันที่ไม่ดีต่อสุขภาพ ก็เสี่ยงที่จะทำให้เกิดการแท้งขึ้นมาได้
ดังนั้น ก็อาจเป็นอีกหนึ่งเหตุผลที่คุณแม่หลาย ๆ คนก็อาจจะอยากให้แน่ใจก่อนว่าการตั้งครรภ์นี้จะสมบูรณ์ หรือแน่ใจว่าท้องจริง ๆ เพราะถ้าเกิดว่าแท้งไปก่อน หรือไม่ได้ท้องจริง ๆ ก็คงต้องเสียเวลามาพูดอธิบายกันไม่รู้จบ
ร่างกายของคุณแม่เมื่อตั้งท้อง 3 เดือน มีความเปลี่ยนแปลงอย่างไรบ้าง
ลักษณะหน้าท้องของคนท้อง 3 เดือน
เมื่อตั้งท้องได้ 3 เดือน คุณแม่หลาย ๆ คนก็อาจจะเริ่มสงสัยกันแล้วว่า เอ๊! อายุครรภ์ 3 เดือน ใหญ่แค่ไหนแล้วนะ? เพราะผ่านมาตั้ง 3 เดือนแล้วคุณแม่ก็อาจจะรู้สึกว่าหน้าท้องฉันเริ่มใหญ่ขึ้นแล้วนะ
แต่จริง ๆ แล้วสำหรับคุณแม่ที่ท้องแรก หน้าท้องจะยังไม่มีได้มีการขยายใหญ่จนเห็นได้ชัดแต่อย่างใด อาจจะเรียกได้ว่าในช่วง 3 เดือนแรกนั้น หน้าท้องไม่ได้มีการเปลี่ยนแปลงไปจากเดิมเลย
โดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้าคุณแม่เป็นคนที่ออกกำลังกายบ่อย ๆ และมีกล้ามเนื้อแกนกลางลำตัว (core muscles) ที่แข็งแรง กว่าที่จะเริ่มเห็นว่าท้องขยายก็อาจจะเริ่มเข้าสู่ช่วงอายุครรภ์ 4-5 เดือนขึ้นไป
แต่ถ้าคุณแม่ท้องครั้งที่ 2 หรือท้องครั้งที่ 3 แล้ว ก็อาจจะสังเกตได้ว่าหน้าท้องเริ่มมีการขยายขึ้นมาเล็กน้อย ซึ่งนั่นก็ถือว่าเป็นเรื่องที่ดีค่ะ เพียงแต่ว่าไม่ใช่คุณแม่ทุกคนที่จะมีหน้าท้องขยายอย่างชัดเจนในช่วงนี้
เพราะนอกจากปัจจัยในเรื่องของการตั้งครรภ์ครั้งแรกแล้ว ขนาดของหน้าท้องตอนตั้งครรภ์ก็ยังขึ้นอยู่กับสรีระ ส่วนสูง น้ำหนัก และความแข็งแรงของกล้ามเนื้อแกนกลางลำตัวด้วย ดังนั้น ในช่วงเดือนที่ 3 ของการตั้งครรภ์นี้คุณแม่อาจจะมีหน้าท้องที่ขยายขึ้นเล็กน้อยหรือไม่ก็ได้ ไม่ใช่เรื่องที่ผิดปกติแต่อย่างใดค่ะ
อายุครรภ์ 3 เดือน น้ำหนักของคุณแม่ควรเพิ่มขึ้นกี่กิโลกรัม
คุณแม่แต่ละคนมีน้ำหนักตัวที่แตกต่างกัน นั่นทำให้น้ำหนักที่จะต้องเพิ่มขึ้นขณะตั้งครรภ์เปลี่ยนไปด้วย ซึ่งก่อนจะรู้ว่าน้ำหนักแม่ตั้งครรภ์ควรจะเพิ่มน้ำหนักขึ้นเท่าไหร่ในแต่ละไตรมาส คุณแม่จะต้องคำนวณหาค่าดัชนีมวลกาย BMI ของตัวเองเสียก่อน
เมื่อได้ค่า BMI มาแล้ว น้ำหนักของคุณแม่ในแต่ละไตรมาสจะมีการเพิ่มขึ้นที่แตกต่างกันไป แต่โดยทั่วไปแล้ว สำหรับคุณแม่ที่มีค่า BMI ปกติ จะมีน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นในแต่ละไตรมาส ดังนี้
- ไตรมาสที่ 1 ไตรมาสแรกนี้ทารกยังตัวเล็กอยู่ คุณแม่ยังไม่จำเป็นที่จะต้องเพิ่มน้ำหนักให้มากเกินกว่า 1-2 กิโลกรัม
- ไตรมาสที่ 2 ระยะนี้ทารกมีขนาดตัวที่โตขึ้น ทำให้คุณแม่อาจจะมีน้ำหนักเพิ่มขึ้นราว ๆ 5-6 กิโลกรัม
- ไตรมาสที่ 3 ไตรมาสสุดท้ายทารกมีขนาดตัวที่พร้อมสำหรับการคลอดที่เริ่มใกล้มาถึง โดยจะมีน้ำหนักเพิ่มขึ้นประมาณ 3.5-4.5 กิโลกรัม แต่เนื่องจากเป็นช่วงที่ทารกมีขนาดตัวใหญ่ขึ้น คุณแม่บางคนอาจอึดอัดท้องจนกินอะไรได้น้อยลง
ในช่วงไตรมาสที่สามคุณแม่บางคนมีน้ำหนักที่ลดลง หากน้ำหนักลดลงมาไม่กี่กิโลกรัมก็อย่าตกใจ ถือเป็นเรื่องปกติ
อัลตราซาวนด์ท้อง 3 เดือน คุณแม่จะเห็นอะไรบ้างนะ
การอัลตราซาวนด์ในอายุครรภ์ 3 เดือน แพทย์จะสามารถกำหนดวันคลอดได้ เพราะได้ทราบข้อมูลอายุครรภ์ที่แน่นอนจากการอัลตราซาวนด์
มากไปกว่านั้น คุณแม่จะได้เห็นขนาดของทารกที่ชัดเจนมากขึ้น เห็นจำนวนของทารกในครรภ์ชัดเจน ว่ากำลังอุ้มท้องลูกคนเดียว หรือมีลูกแฝด ได้เห็นว่าท้อง 3 เดือน ลูกอยู่ตรงไหนของท้อง และยังสามารถเห็นอัตราการเต้นของหัวใจของทารกในครรภ์ด้วย
ที่สำคัญที่สุดคือ การอัลตราซาวนด์เมื่ออายุครรภ์ 3 เดือนนั้น สามารถเห็นอวัยวะที่ผิดปกติของทารกในครรภ์ได้ รวมถึงเห็นความผิดปกติในอุ้งเชิงกรานของมารดาด้วย
ขนาดและน้ำหนักทารกในครรภ์ 3 เดือน
เมื่ออายุครรภ์ 3 เดือน ท้อง 3 เดือน ลูกโตขนาดไหน? ทารกจะมีน้ำหนักเพียง 28 กรัมเท่านั้น และมีความยาวเพียง 7.4 เซนติเมตร หรือถ้าจะเปรียบเทียบให้เห็นภาพก็คือ ช่วงอายุครรภ์ 3 เดือนนี้ (สัปดาห์ที่ 9-13) ทารกจะมีขนาดที่เปลี่ยนแปลงไปในแต่ละสัปดาห์ ดังนี้:
อายุครรภ์ 9 สัปดาห์ มีขนาดเท่ากับผลเชอร์รี
อายุครรภ์ 10 สัปดาห์ มีขนาดเท่ากับสตรอว์เบอร์รี
อายุครรภ์ 11 สัปดาห์ มีขนาดเท่ากับผลมะเดื่อ
อายุครรภ์ 12 สัปดาห์ มีขนาดเท่ากับผลมะนาว
อายุครรภ์ 13 สัปดาห์ มีขนาดเท่ากับผลเลมอน
แล้วท้องแฝด 3 เดือน จะเป็นยังไงบ้างนะ
สำหรับคุณแม่ที่ตั้งครรภ์แฝด ทารกแต่ละคนก็จะมีพัฒนาการเหมือนกับการตั้งครรภ์ลูกคนเดียวตามปกติ ทั้งน้ำหนักและขนาดตัว เพียงแต่พัฒนาการของทารกแฝดในครรภ์นั้น จะเป็นพัฒนาการแบบคูณสอง เพราะว่ามีทารกในครรภ์มากกว่า 1 คน ดังนั้น พัฒนาการของทารกในครรภ์ ก็จะเป็นพัฒนาการที่เกิดขึ้นพร้อม ๆ กัน 2 คน
พัฒนาการทารกในครรภ์ 3 เดือน ที่คุณแม่ควรรู้
ในช่วงตั้งท้อง 3 เดือน หรือสัปดาห์ที่ 11-14 พัฒนาการทารกในครรภ์ 3 เดือนนั้น ทารกในครรภ์กำลังพัฒนาต่อมรับรส และเรียนรู้รสชาติต่าง ๆ นั่นหมายความว่าอาหารที่คุณแม่รับประทานจะเป็นตัวกำหนดนิสัยการกินของลูกในอนาคต และถ้าคุณแม่เลือกที่จะให้นมลูกเองหลังคลอด เขาก็จะจดจำรสชาติที่อยู่ในน้ำนมของคุณแม่ด้วย
เนื่องจากนิสัยการกินของเด็กเริ่มพัฒนาตั้งแต่ในครรภ์ คุณแม่จึงจำเป็นต้องรับประทานอาหารที่มีประโยชน์เพื่อให้ลูกน้อยคุ้นเคยตั้งแต่อยู่ในครรภ์ คุณแม่ควรเลือกอาหารที่มีประโยชน์ เช่น ผัก ผลไม้ เนื้อสัตว์ไม่ติดมัน หรือโปรตีนทดแทนเนื้อสัตว์อื่น ๆ เช่น เต้าหู้ นมถั่วเหลืองเสริมแคลเซียม อาหารที่อุดมไปด้วยแคลเซียม ซึ่งสำคัญต่อการสร้างกระดูกและฟันที่แข็งแรงของทารก อาทิ งา อัลมอนด์ ผักกวางตุ้ง กุ้งแห้ง และปลาต่างๆ
นอกจากนี้พัฒนาการทารกในครรภ์ 3 เดือน จะเริ่มมีพัฒนาการด้านอื่น ๆ ร่วมด้วย ดังนี้
- ทารกมีขนาดตัวยาวจากศีรษะจนปลายเท้าประมาณ 7.4 เซนติเมตร
- นิ้วมือและนิ้วเท้ายาวขึ้น
- สายสะดือมีการเชื่อมต่อระหว่างทารกในครรภ์และรกที่ติดกับผนังมดลูกจะทำการดูดซับสารอาหารจากกระแสเลือด รวมถึงการลำเลียงออกซิเจนไปยังทารกในครรภ์และนำของเสียออกจากทารกในครรภ์
- กระดูกเริ่มแข็งขึ้น
- มีการสร้างผิวหนังและเล็บ
- มีการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนเกิดขึ้น ซึ่งเป็นกระบวนการเริ่มสร้างอวัยวะเพศของทารก
- ไตเริ่มสร้างปัสสาวะ
- เริ่มมีการสร้างต่อมเหงื่อ
- เปลือกตาปิดเข้าตากัน
อาหารบํารุงครรภ์ 3 เดือนที่คุณแม่ควรรับประทาน
ช่วง 3 เดือนแรก คุณแม่ควรรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ เพราะจะช่วยสร้างสุขภาพที่ดีต่อการตั้งครรภ์ และลดความเสี่ยงต่อการตั้งครรภ์ เช่น การแท้ง หรือความพิการของทารก โดยอาหารที่เหมาะกับอายุครรภ์ 3 เดือน มีดังนี้
- โฟเลตหรือกรดโฟลิก เป็นสารอาหารมีความสำคัญมากต่อการพัฒนาสมองและไขสันหลังของทารก และคุณแม่ควรได้รับโฟเลตอย่างเพียงพอในช่วง 3 เดือนแรกของการตั้งครรภ์ อาหารที่อุดมด้วยโฟเลต ได้แก่ บร็อคโคลี่ ผลไม้รสเปรี้ยว ถั่ว ถั่ว ถั่วเลนทิล อะโวคาโด กะหล่ำดาว กระเจี๊ยบเขียว หน่อไม้ฝรั่ง และผักใบเขียวเข้ม เช่น ผักโขมและคะน้า
- ดีเอชเอ DHA (Docosahexaenoic Acid) คือ กรดไขมันโอเมก้า 3 ชนิดหนึ่ง ที่มีความสำคัญต่อการพัฒนาทางสมอง ดวงตา และระบบประสาท นอกจากนี้ยังอาจช่วยป้องกันภาวะแทรกซ้อนจากการตั้งครรภ์บางอย่าง เช่น การคลอดก่อนกำหนด หรือโรคซึมเศร้าหลังคลอดได้อีกด้วย อาหารที่มีดีเอชเอสูง เช่น ปลาทะเล อโวคาโด ไข่แดง เป็นต้น คุณแม่ควรกินอย่างน้อยสัปดาห์ละสองครั้ง หรือดื่มนมสูตรเสริมดีเอชเอก็ดีเช่นกันค่ะ
- ไอโอดีน หากคุณแม่ตั้งครรภ์ได้รับไอโอดีนไม่เพียงพอ อาจทำให้ระดับฮอร์โมนไทรอยด์ในร่างกายผิดปกติ และนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนระหว่างตั้งครรภ์ เช่น โรคไทรอยด์ระหว่างตั้งครรภ์ได้ ซึ่งไอโอดีนอยู่ในจำพวกอาหารทะเลทุกชนิด ผลิตภัณฑ์ที่ทำจากนม กระเทียม หรืองา
- คาร์โบไฮเดรต การกินคาร์โบไฮเดรตในปริมาณที่เหมาะสม อาจช่วยลดอาการแพ้ท้องในช่วงไตรมาสแรกของการตั้งครรภ์ได้ เนื่องจากเป็นสารอาหารที่ย่อยง่าย และให้พลังงานสูง ช่วยลดอาการคลื่นไส้ อย่างไรก็ตาม คนท้องไม่ควรกินคาร์โบไฮเดรตมากเกินไป เพราะอาจทำให้เสี่ยงเป็นโรคอ้วนระหว่างตั้งครรภ์ได้
- โคลีน พบมากในอาหารจำพวกไข่ เนื้อสัตว์ไม่ติดมัน แซลมอน ไก่ บร็อคโคลี่ กะหล่ำดอก เป็นต้น จัดว่าเป็นอีกหนึ่งสารอาหารสำคัญที่คุณแม่ควรได้รับจากการกินอาหารในแต่ละวัน เพราะโคลีนมีส่วนสำคัญในการบำรุงระบบประสาทและสมอง ช่วยพัฒนาสมองของทารกในครรภ์ การกินอาหารที่ให้สารโคลีนอย่างเพียงพอจะช่วยลดความเสี่ยงของภาวะความบกพร่องที่ระบบท่อประสาทของทารกในครรภ์ได้
- ไฟเบอร์ เป็นหนึ่งในสารอาหารสำคัญที่ไม่ว่าจะเป็นแม่ก่อนคลอด แม่อุ้มท้อง แม่หลังคลอด หรือแม่ให้นมลูกก็ควรได้รับอย่างเพียงพอและสม่ำเสมอ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในระหว่างตั้งครรภ์ ควรกินอาหารที่มีไฟเบอร์สูงเป็นประจำ เพราะไฟเบอร์จะช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดและป้องกันโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ นอกจากนี้ ไฟเบอร์ยังช่วยลดความเสี่ยงของความดันโลหิตสูงและอาจช่วยป้องกันภาวะครรภ์เป็นพิษได้อีกด้วย โดยสามารถได้ไฟเบอร์จากอาหารจำพวกผักและผลไม้ต่าง ๆ
- สังกะสี เป็นแร่ธาตุสำคัญที่มีความสำคัญต่อการพัฒนาระบบภูมิคุ้มกันและระบบประสาทที่แข็งแรง อาหารที่อุดมด้วยสังกะสี เช่น เนื้อวัว ผักโขม จมูกข้าวสาลี เห็ด หอยนางรม เนื้อแกะ เมล็ดฟักทองและสควอช ไก่ ถั่ว เป็นต้น
- โปรตีน เป็นส่วนประกอบสำคัญของดีเอ็นเอ เนื้อเยื่อ และกล้ามเนื้อ ทั้งยังมีส่วนสำคัญในการกระตุ้นเอนไซม์ในร่างกายและจำเป็นสำหรับการพัฒนาที่เหมาะสมของทารกในครรภ์อาหารที่อุดมด้วยโปรตีน เช่น พืชตระกูลถั่ว คีนัว ถั่วเลนทิล ไก่ เนยถั่ว เนื้อสัตว์ และถั่วเหลือง เป็นต้น
- กรดไขมันโอเมก้า 3 มีความจำเป็นต่อการพัฒนาดวงตาและสมองในทารกในครรภ์ และมีส่วนสำคัญต่อสุขภาพของหัวใจ การทำงานที่เหมาะสมของระบบสืบพันธุ์ และการเจริญเติบโตของผิวหนัง ผม และกระดูก อาหารที่อุดมไปด้วยกรดไขมันโอเมก้า เช่น น้ำมันพืช ปลาแซลมอน ปลาซาร์ดีน ถั่วเหลือง ถั่วและธัญพืชต่าง ๆ เป็นต้น
- ธาตุเหล็ก สำคัญต่อกระบวนการสร้างเม็ดเลือดและการลำเลียงออกซิเจนไปยังทารก หากคุณแม่ได้รับแคลเซียมน้อย ก็จะส่งผลให้การลำเลียงออกซิเจนไปยังทารกได้น้อย ซึ่งหากทารกได้ออกซิเจนน้อย ก็จะส่งผลต่อพัฒนาการและการเจริญเติบโต ทั้งยังเสี่ยงต่อภาวะโลหิตจางอีกด้วย อาหารที่อุดมด้วยธาตุเหล็ก เช่น เนื้อสัตว์ ปลา เต้าหู้ ตับ ถั่วเหลือง ธัญพืชเต็มเมล็ด เช่น ข้าวกล้อง ถั่วและเมล็ดพืช ผักใบเขียวเข้ม ผลไม้แห้ง และไข่ เป็นต้น
- วิตามินซี หากธาตุเหล็กเป็นสารอาหารสำคัญที่ขาดไม่ได้ วิตามินซีก็เป็นอีกหนึ่งคู่ดูโอ้ของธาตุเหล็กที่ไม่ควรห่างกัน เพราะวิตามินซีจะทำหน้าที่สำคัญในการการดูดซึมธาตุเหล็กในร่างกาย ช่วยให้ร่างกายดูดซึมธาตุเหล็กได้อย่างเพียงพอ อาหารที่อุดมด้วยวิตามินซี ได้แก่ พริกเขียวและแดง มะเขือเทศ มันเทศ บร็อคโคลี่ กะหล่ำดาว กะหล่ำดอก กะหล่ำปลี และผักใบเขียว เป็นต้น
- วิตามินดี เป็นสารอาหารที่มีบทบาทสำคัญในการพัฒนาระบบภูมิคุ้มกัน การพัฒนาฟันและกระดูกที่แข็งแรง และการแบ่งเซลล์ที่แข็งแรงในทารก อาหารที่อุดมด้วยวิตามินดี เช่น ปลาที่มีไขมันสูง เช่น ปลาแซลมอน ปลาแมคเคอเรล ปลาทูน่า ไข่แดง น้ำมันตับปลา และนมหรือซีเรียลเสริมวิตามินดี
- วิตามินบี 6 มีสรรพคุณช่วยลดอาการคลื่นไส้และอาเจียน อาหารที่อุดมด้วยวิตามินบี 6 เช่น เนื้อไม่ติดมัน สัตว์ปีก ไข่ ผลไม้รสเปรี้ยว พืชตระกูลถั่ว ถั่วเหลือง ถั่ว เมล็ดพืช และอะโวคาโด
หรือกลุ่มอาหารที่คุณแม่ควรจะเน้นรับประทานให้เพียงพออยู่ตลอดการตั้งครรภ์ คือ
- ผักต่าง ๆ คุณแม่ตั้งครรภ์ควรที่จะต้องกินผักหรือมีผักอย่างน้อย 3 ถ้วยต่อวัน เพื่อให้ได้รับสารอาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกายของแม่และทารกในครรภ์ และควรเลือกผักหลากสี หลากชนิดเพื่อให้ได้รับสารอาหารและรสชาติที่หลากหลาย เช่น คะน้า ผักโขม บร็อคโคลี่ มันเทศ มะเขือเทศ แครอท ฟักทอง พริกหยวก ข้าวโพด มะเขือม่วง กะหล่ำปลี ไม้ตีกลอง เป็นต้น
- ผลไม้ต่าง ๆ เนื่องจากผลไม้มีสารอาหารและสารต้านอนุมูลอิสระมากมายที่จำเป็นต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการที่ดีของทารก ซึ่งผลไม้สดจะให้คุณค่าทางสารอาหารที่ดีกว่าน้ำผลไม้และผลไม้กระป๋องหรือผลไม้แช่แข็ง โดยผลไม้ที่เหมาะกับแม่ตั้งครรภ์ เช่น เมล่อน อะโวคาโด ทับทิม กล้วย ฝรั่ง ส้ม มะนาวหวาน สตรอเบอร์รี่ และแอปเปิ้ล เป็นต้น
- ผลิตภัณฑ์ที่ทำมาจากนม เพราะผลิตภัณฑ์จากนมนั้นถือเป็นแหล่งแคลเซียมชั้นดี ซึ่งแคลเซียมนั้นสำคัญมากสำหรับการพัฒนากระดูกที่แข็งแรงและแข็งแรง โดยคุณแม่สามารถได้รับแคลเซียมจากอาหารหลากหลายชนิด เช่น นม โยเกิร์ต และชีสแข็ง เป็นต้น
นมสำหรับแม่ตั้งครรภ์ เสริมสร้างสุขภาพการตั้งครรภ์ที่แข็งแรง
บางครั้งคุณแม่หลาย ๆ คนอาจจะมีปัญหาเรื่องของการแพ้นมวัว หรือแพ้นมจากพืชชนิดอื่น ๆ นมสำหรับแม่ตั้งครรภ์ถือเป็นอีกหนึ่งตัวเลือกที่ดีที่จะช่วยเสริมสุขภาพสำหรับแม่ตั้งครรภ์ ที่สำคัญคือควรเลือกนมสำหรับคนท้องที่มี DHA และโฟเลตสูง ซึ่งเป็นสารอาหารสำคัญสำหรับแม่ตั้งครรภ์
- DHA ซึ่งเป็นกรดไขมันโอเมก้า 3 ที่ร่างกายไม่สามารถสร้างเองได้ จำเป็นต้องได้รับจากการกินอาหาร โดย DHA มีสำคัญต่อกระบวนการสร้างเซลล์ต่าง ๆ ของทารกในครรภ์ เช่น สมอง ผิวหนัง ดวงตา ทั้งยังช่วยป้องกันภาวะแทรกซ้อนจากการตั้งครรภ์บางอย่าง เช่น การคลอดก่อนกำหนด หรือโรคซึมเศร้าหลังคลอด
- โฟเลต ซึ่งเป็นกลุ่มวิตามินบีที่สำคัญมาก หากคุณแม่ได้รับโฟเลตไม่เพียงพอ ก็อาจส่งผลให้ลูกน้อยเกิดปัญหาเกี่ยวกับระบบประสาทได้ เพราะโฟเลตทำหน้าที่สำคัญต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการของทารกในครรภ์ ทั้งยังมีส่วนสำคัญในการสร้างเม็ดเลือดแดง คุณแม่ตั้งครรภ์ในเดือนแรกจำเป็นต้องได้รับโฟเลตเพื่อช่วยในการสร้างหลอดประสาท และสมองที่สมบูรณ์ของทารก
เช็กลิสต์สำหรับคุณแม่ท้อง 3 เดือน ผ่านไตรมาสแรกไปแล้ว คุณแม่ต้องทำอะไรบ้างนะ
สำหรับช่วงไตรมาสแรกนี้ คุณแม่มีหลาย ๆ สิ่งที่จะต้องคำนึงถึง นอกจากข้อห้ามคนท้อง 1-3 เดือน แล้วยังมีสิ่งที่ควรคำนึง ได้แก่
- การไปพบแพทย์ หรือไปตามนัดหมายการฝากครรภ์อย่างต่อเนื่อง
- ปรึกษากับแพทย์เกี่ยวกับการออกกำลังกายว่าออกกำลังกายแบบไหนปลอดภัยต่อการตั้งครรภ์ และการออกกำลังกายแบบไหนที่ควรหลีกเลี่ยง
- รับประทานวิตามินก่อนคลอด เช่น โฟลิก แคลเซียม ธาตุเหล็ก เป็นต้น
- รับประทานอาหารที่มีประโยชน์และหลากหลาย
- พักผ่อนให้เพียงพอ พยายามอย่านอนดึก
- หลังผ่านไตรมาสแรกไปแล้วคุณพ่อคุณแม่ก็อาจจะเริ่มตั้งชื่อลูกกันได้แล้ว
- เมื่อจบไตรมาสแรกคุณพ่อคุณแม่ก็อาจจะเริ่มบอกข่าวดีกับคนรอบข้าง เพราะอายุครรภ์ก้าวพ้นความเสี่ยงสูงของไตรมาสแรกมาแล้ว
ไขข้อข้องใจเรื่องท้อง 3 เดือนกับ Enfa Smart Club
1. ตั้งครรภ์ 3 เดือน ท้องไม่โต ผิดปกติหรือไม่
อายุครรภ์ 3 เดือน หน้าท้องไม่ได้ขยายใหญ่จนเห็นได้ชัด โดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้าเป็นท้องแรก หรือมีกล้ามเนื้อแกนกลางลำตัวที่แข็งแรง ก็จะมองไม่เห็นความแตกต่างของหน้าท้องเลย แต่ถ้าตั้งท้องสองหรือท้องสาม ก็อาจจะเห้นว่าหน้าท้องเริ่มขยายขึ้นมาเล็กน้อย
อย่างไรก็ตาม ถ้ามีอายุครรภ์ 3 เดือนแล้ว และหน้าท้องังไม่ได้ขยายหรือท้องไม่โต นั่นถือเป็นเรื่องปกติ ไม่ใช่สัญญาณความผิดปกติแต่อย่างใด
2. เด็กในครรภ์ 3 เดือน เริ่มขยับตัวหรือยัง
ในช่วง 3 เดือนแรกนั้น ทารกในครรภ์เริ่มมีการขยับตัวบ้าง แต่ว่าจะขยับเพียงเล็กน้อยเท่านั้น ไม่ได้ขยับตัวบ่อยหรือขยับตัวแรงจนกระทั่งคุณแม่สามารถสัมผัสได้ว่าลูกดิ้น แล้วควรศึกษาว่าลูกดิ้นแบบไหนผิดปกติ
3. อายุครรภ์ 3 เดือน ปวดท้องหน่วง ๆ อันตรายไหม
อาการปวดหน่วงท้องขณะตั้งครรภ์ อาจเกิดจากสาเหตุที่อันตรายและสาเหตุที่ไม่น่าวิตกกังวล ดังนั้น หากมีอาการปวดหน่วงท้องเกิดขึ้นในขณะตั้งครรภ์ หรืออาการปวดหน่วงท้องติดต่อกันตั้งแต่ 1 วันขึ้นไปแล้วอาการไม่ดีขึ้นเลย ให้รีบไปพบแพทย์ทันทีเพื่อเข้ารับการตรวจวินิจฉัยและรับการรักษา
4. ตั้งครรภ์ 3 เดือน ท้องแข็งเป็นก้อน เกิดจากอะไร
อาการท้องแข็งมักจะเริ่มปรากฎให้เห็นตั้งแต่อายุครรภ์ 7 เดือนขึ้นไป ดังนั้น หากมีอาการท้องแข็งตั้งแต่ไตรมาสแรก ให้รีบไปพบแพทย์ทันทีเพื่อเข้ารับการตรวจวินิจฉัยและรับการรักษา เพราะอาจเป็นไปได้ว่าเกิดจากสาเหตุที่ไม่น่ากังวล หรือเป็นสัญญาณอันตรายของการตั้งครรภ์ก็ได้ จำเป็นจะต้องเข้ารับการวินิจฉัยจากแพทย์
5. ท้อง 3 เดือน ท้องแข็ง อันตรายไหม
อาการท้องแข็งมักจะเริ่มปรากฎให้เห็นตั้งแต่อายุครรภ์ 7 เดือนขึ้นไป ดังนั้น หากมีอาการท้องแข็งตั้งแต่ไตรมาสแรก ให้รีบไปพบแพทย์ทันทีเพื่อเข้ารับการตรวจวินิจฉัยและรับการรักษา เพราะอาจเป็นไปได้ว่าเกิดจากสาเหตุที่ไม่น่ากังวล หรือเป็นสัญญาณอันตรายของการตั้งครรภ์ก็ได้ จำเป็นจะต้องเข้ารับการวินิจฉัยจากแพทย์
6. ตั้งครรภ์ 3 เดือน ท้องกระตุก เกิดจากอะไร
อาการท้องกระตุกนั้นเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ เช่น ปัญหาเรื่องกล้ามเนื้อ หรือเกิดจากการเคลื่อนไหวของทารก แต่สาเหตุจากการเคลื่อนไหวของทารกนั้นส่วนมากมักจะพบในไตรมาส 2 และไตรมาส 3
7. อายุครรภ์ 3 เดือน คือกี่สัปดาห์
ท้อง 3 เดือน คุณแม่จะมีอายุครรภ์ระหว่าง 9-13 สัปดาห์
8. สะดือคนท้อง 3 เดือน จะเปลี่ยนไปไหม
ในช่วงไตรมาสแรกนั้น สะดือคนท้องจะยังไม่ได้มีการเปลี่ยนแปลงอะไร เพราะว่าหน้าท้องของคุณแม่ในไตรมาสแรกนั้นยังไม่ได้มีการขยายใหญ่จนส่งผลต่อรูปร่างและลักษณะของสะดือ แต่เมื่อเข้าไตรมาส 2 และไตรมาส 3 จึงจะพบว่าสะดือคนท้องมีการเปลี่ยนแปลงมากขึ้นอย่างเห็นได้ชัด
- Planned Parenthood. What happens in the third month of pregnancy?. [Online] Accessed https://www.plannedparenthood.org/learn/pregnancy/pregnancy-month-by-month/what-happens-third-month-pregnancy. [27 June 2022]
- Healthline. What to Expect at 3 Months Pregnant. [Online] Accessed https://www.healthline.com/health/pregnancy/3-months-pregnant. [27 June 2022]
- Parents. Pregnancy Ultrasounds Week by Week. [Online] Accessed https://www.parents.com/pregnancy/stages/ultrasound/ultrasound-a-trimester-by-trimester-guide/. [27 June 2022]
- Baby Center. Fetal ultrasound - 3 months. [Online] Accessed https://www.babycentre.co.uk/3-months-pregnant. [27 June 2022]
- What to Expect. Pregnancy Nutrition Chart: 32 Essential Nutrients for Pregnant Women. [Online] Accessed https://www.whattoexpect.com/pregnancy/diet/pregnancy-nutrition-chart/. [27 June 2022]
- What to Expect. How Much Weight You Should Gain During Pregnancy. [Online] Accessed https://www.whattoexpect.com/pregnancy/weight-gain/. [27 June 2022]
- Parenting First Cry. Third Month of Pregnancy Diet (9-12 Weeks). [Online] Accessed https://parenting.firstcry.com/articles/third-month-pregnancy-diet-9-12-weeks/. [27 June 2022]
- โรงพยาบาลวิชัยยุทธ. อัลตราซาวด์ดูอะไร ในช่วงสามเดือนแรกของการตั้งครรภ์ ?. [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก https://www.vichaiyut.com/th/clinics/female-clinic/%. [27 มิถุนายน 2022]
- สมาคมโรคเบาหวานแห่งประเทศไทย. น้ำหนักที่เหมาะสมระหว่างตั้งครรภ์. [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก https://www.dmthai.org/index.php/knowledge/understand-diabetes/diabetes-pregnant/563-2018-02-23-08-11-10. [27 มิถุนายน 2022]
- โรงพยาบาลพญาไท. ท้องแข็งขณะตั้งครรภ์ เสี่ยงอันตรายแค่ไหน. [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก https://www.phyathai.com/article_detail/2688/th/%. [27 มิถุนายน 2022]
- โรงพยาบาลบางปะกอก. การดิ้นของทารกในครรภ์ สัญญาณที่คุณแม่ควรรู้. [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก https://www.bpksamutprakan.com/care_blog/view/114. [27 มิถุนายน 2022]
- คม ชัด ลึก ออนไลน์. วิเคราะห์"ดารา" ถือเคล็ดท้อง3เดือนค่อยบอกสื่อ. [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก https://www.komchadluek.net/news/ent/22389. [27 มิถุนายน 2022]
บทความแนะนำสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์
- ท้อง 1 เดือนใหญ่แค่ไหน อาการคนท้อง 1 เดือนเป็นอย่างไร
- ท้อง 2 เดือนใหญ่แค่ไหน อาการคนท้อง 2 เดือนเป็นอย่างไร
- น้ำหนักทารกในครรภ์แต่ละสัปดาห์เป็นอย่างไรบ้างนะ
- ลูกดิ้นตอนกี่เดือน? ลูกดิ้นแบบนี้หมายความว่ายังไงกันนะ?
- ฝากครรภ์ จำเป็นไหม? ไม่ฝากครรภ์ได้หรือเปล่า?
- ฝากท้องคลีนิคครั้งแรกกี่บาท ต้องเตรียมอะไรบ้าง
- อาการปวดหลังของคนท้อง 7 เดือน เป็นอย่างไร
- ท่ามีเพศสัมพัน ท้อง 2 เดือน มีเพศสัมพันได้ไหม
- การมองเห็นของทารก เด็กจะมองเห็นตอนกี่เดือน
- คนท้องเท้าบวมตอนกี่เดือน