แผลอุจจาระกัดทารก ปัญหาที่คุณแม่ไม่ควรมองข้าม

Enfa สรุปให้

• แผลอุจจาระกัดทารกนั้น เกิดจากการที่ผิวหนังของทารกสัมผัสกับอุจจาระ และปัสสาวะเป็นระยะเวลานาน ทำให้เกิดการระคายเคือง จนเกิดแผลหรือผื่นแดงขึ้นได้
• ลูกแพ้ฉี่ตัวเองจนเป็นผื่นแดงสามารถเกิดขึ้นที่ขาหนีบได้ เพราะการเสียดสีจากการใส่ผ้าอ้อมหรือเสื้อผ้าที่แน่นเกินไป รวมถึงการที่ทารกมีเหงื่อออกมาก และไม่สามารถระบายได้อย่างสะดวก
• ครีมที่มีส่วนผสมของลาโนลิน หรือ น้ำมันมะพร้าว สามารถช่วยปกป้องผิวจากการเสียดสีจากแผลปัสสาวะกัดได้ดี รวมทั้งการเปลี่ยนผ้าอ้อมบ่อยๆ ก็เป็นอีกวิธีที่จะช่วยลดการเกิดผื่นจากการแพ้ผ้าอ้อม 
   

แผลอุจจาระกัด นอกจากจะทำให้เด็กๆ ไม่สบายตัวแล้วนั้น ยังเป็นอาการกวนใจคุณแม่ด้วยค่ะ ปัญหา "แผลอุจจาระกัดทารก" หรือที่เรามักเรียกกันว่า “ผื่นผ้าอ้อม" พบได้บ่อยในเด็กทารก โดยเฉพาะช่วงขวบปีแรก มักทำให้คุณแม่หลายคนต่างกังวล เพราะกลัวว่าลูกน้อยจะรู้สึกเจ็บ และไม่สบายตัว วันนี้เราจะมาไขข้อข้องใจ และวิธีดูแลลูกน้อยกันค่ะ

แผลอุจจาระกัดทารก เกิดจากอะไร

หากลูกน้อยของคุณแม่มีอายุเพียงไม่กี่เดือน แล้วพบว่าน้องมีผื่นแดง หรือแผลบริเวณก้น ซึ่งมักจะเกิดขึ้นหลังจากที่ลูกอุจจาระในผ้าอ้อม นั่นเป็นสัญญาณเตือนว่า ลูกน้อยกำลังโดนแผลอุจจาระกัด หรือ แผลปัสสาวะกัด เล่นงานเข้าให้แล้ว 

แผลอุจจาระกัดทารกนั้น เกิดจากการที่ผิวหนังของทารกสัมผัสกับอุจจาระ หรือปัสสาวะเป็นระยะเวลานาน เมื่อสารพิษในอุจจาระและปัสสาวะสะสมบริเวณผิวหนังก็ส่งผลให้เกิดการระคายเคือง จนเกิดแผลหรือผื่นแดงขึ้นได้ค่ะ

คุณแม่หลายคนอาจสงสัยว่าทำไมลูกถึงเป็นแผลอุจจาระกัด ทั้งที่ดูแลอย่างดีแล้ว จริงๆ แล้วอาการผื่นดังกล่าว อาจมีสาเหตุหลักๆ มาจากการปล่อยให้ผ้าอ้อมเปียกชื้นนานเกินไป

• ผิวสัมผัสกับอุจจาระหรือปัสสาวะเป็นเวลานาน
• การเสียดสีของผ้าอ้อมกับผิวบอบบางของทารก
• การแพ้ส่วนประกอบในผ้าอ้อมสำเร็จรูป

เมื่อลูกน้อย เจอปัญหาเหล่านี้ ก็จะทำให้ผิวหนังบริเวณดังกล่าว อักเสบ แดง และอาจมีตุ่มน้ำใส หรือเป็นแผลได้ วิธีแก้ง่ายๆ คือ ที่คุณแม่หลายคนมักเลือกใช้ คือ การใช้ยาทาแผลอุจจาระกัด ซึ่งมักจะเป็นครีม หรือครีมทาผิวที่ช่วยบรรเทาการระคายเคือง ลดการอักเสบ และช่วยให้ผิวฟื้นตัวเร็วขึ้น

หากคุณแม่กังวล ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรเพื่อขอคำแนะนำในการเลือกใช้ยาที่เหมาะสมกับลูกน้อย โดยทั่วไปแล้ว ยาทาแผลอุจจาระกัดมักมีส่วนผสมของสารที่ช่วยลดการอักเสบ เช่น ไฮโดรคอร์ติโซน หรือสารที่ช่วยสมานแผล เช่น ซิงค์ออกไซด์ (Zinc Oxide)

สิ่งสำคัญ คือ ควรเลือกยาที่ไม่เป็นอันตรายต่อทารก โดยเลือกครีมที่มีส่วนผสมจากธรรมชาติ เช่น ว่านหางจระเข้ หรือสารสกัดจากน้ำมันมะพร้าว ที่จะช่วยให้ผิวของลูกน้อยชุ่มชื้นและลดอาการอักเสบได้ค่ะ

ลูกเป็นผื่นแดงที่จิมิ เกิดจากอะไร

การที่ลูกเป็นผื่นแดงที่จิมิ หรือ ลูกเป็นผื่นแดงที่ขาหนีบ อาจเป็นสัญญาณของการระคายเคืองจากผ้าอ้อม หรือสวมผ้าอ้อมที่ชื้นเป็นเวลานาน โดยทั่วไป ผื่นที่เกิดขึ้นจากบริเวณอวัยวะเพศมักจะมีลักษณะคล้ายแผลเปื่อย ซึ่งเกิดจากความร้อน ความชื้น หรือเชื้อแบคทีเรียที่อยู่ในสภาพแวดล้อมอับชื้น

สาเหตุที่ผื่นแดงสามารถเกิดขึ้นที่ขาหนีบได้ก็เป็นเพราะการเสียดสีจากการใส่ผ้าอ้อม หรือเสื้อผ้าที่แน่นเกินไปค่ะ รวมถึงลูกน้อยมีเหงื่อเยอะและไม่สามารถระบายความชื้นได้ ส่งผลให้ผิวที่ขาหนีบเกิดการระคายเคือง และเกิดผื่นแดงตามมาได้นอกจากนั้น ผื่นแดงที่จิมิของลูกน้อยยังอาจเกิดจากสาเหตุอื่นๆ ได้อีก เช่น

• การติดเชื้อแบคทีเรีย: เชื้อแบคทีเรียบางชนิดสามารถทำให้เกิดการติดเชื้อที่ผิวหนังและทำให้เกิดผื่นแดงได้
• การระคายเคืองจากสบู่ หรือผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด: สบู่หรือผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดบางชนิดอาจมีสารเคมีที่รุนแรงเกินไปสำหรับผิวหนังของลูกน้อย ทำให้เกิดการระคายเคืองได้

วิธีการดูแลคือ หมั่นเปลี่ยนผ้าอ้อมให้ลูกน้อยบ่อยๆ หลีกเลี่ยงการใส่ผ้าอ้อมที่แน่นเกินไป รวมถึงการเลือกใช้ผ้าอ้อมที่ระบายอากาศได้ดี หรืออาจเลือกใช้ผ้าอ้อมที่มีส่วนผสมที่อ่อนโยนต่อผิวทารกค่ะ

ลูกแพ้ฉี่ตัวเอง แผลปัสสาวะกัด เกิดจากอะไร

ลูกแพ้ฉี่ตัวเองหรือฉี่กัดลูก จนเป็น "แผลปัสสาวะกัด" นั้น อาการนี้มักพบในลูกน้อยที่ใส่ผ้าอ้อมอยู่บ่อยๆ เป็นอาการที่ทารกอาจจะมีผิวหนังระคายเคืองจากการที่ปัสสาวะสัมผัสกับผิวทารกเป็นเวลานาน เมื่อทารกอยู่ในผ้าอ้อมที่ไม่สะอาด หรือไม่สามารถระบายความชื้นได้ ก็ทำให้ปัสสาวะทำลายชั้นผิวของลูก ทำให้ผิวหนังอักเสบจนเกิดผื่นแดงหรือแผลเล็กๆ ได้

ลูกเป็นผื่นผ้าอ้อมทายาอะไรดี?

การรักษาแผลปัสสาวะกัด หรือผื่นผ้าอ้อมนั้น ทางแก้เบื้องต้นคือคุณแม่ต้องเปลี่ยนผ้าอ้อมให้ทันทีเมื่อเด็กฉี่เสร็จค่ะ สำหรับคุณแม่ที่ยังสงสัยว่า ลูกเป็นผื่นผ้าอ้อมทายาอะไรดี หรือลูกแพ้แพมเพิสทายาอะไรดี การเลือกยาทาสำหรับลูกน้อยที่เป็นผื่นผ้าอ้อมนั้นควรเลือกผลิตภัณฑ์ที่อ่อนโยนต่อผิวของลูกน้อย และไม่มีส่วนผสมของสารเคมีที่รุนแรง เช่น สเตียรอยด์ หรือน้ำหอม 

โดยทั่วไปแล้ว ยาทาผื่นผ้าอ้อมมักมีส่วนผสมของซิงค์ออกไซด์ หรือ สารสกัดจากว่านหางจระเข้ ซึ่งช่วยลดการอักเสบ ปกป้องผิวหนังจากสารเคมีในปัสสาวะ และช่วยลดการระคายเคือง ช่วยบรรเทาการระคายเคืองและฟื้นฟูผิวได้อย่างรวดเร็ว 

นอกจากนี้ ครีมที่มีส่วนผสมของลาโนลิน หรือ น้ำมันมะพร้าวก็สามารถช่วยปกป้องผิวจากการเสียดสีได้ดี รวมทั้ง การเลือกใช้ผ้าอ้อมที่ระบายอากาศได้ดี และการเปลี่ยนผ้าอ้อมบ่อยๆ ก็เป็นอีกวิธีที่จะช่วยลดการเกิดผื่นจากการแพ้ผ้าอ้อม หรือแพมเพิสได้อีกทางหนึ่งค่ะ

ผื่นแดงที่ขาหนีบทารก ดูแลยังไงให้ลูกน้อยไม่เป็นซ้ำ

ลูกน้อยมีผื่นแดงที่ขาหนีบ หรือบริเวณที่สัมผัสกับผ้าอ้อมบ่อยๆ อาจเป็นผลมาจากการระคายเคืองที่เกิดจากผ้าอ้อมที่รัดแน่น หรือการสัมผัสกับความชื้นนานๆ การดูแลผื่นแดงที่ขาหนีบทารกนั้น คุณแม่สามารถทำได้ ดังนี้

• เปลี่ยนผ้าอ้อมบ่อยๆ: เปลี่ยนผ้าอ้อมให้ลูกน้อยทุกครั้งที่เปียกชื้นหรือสกปรก
• ทำความสะอาดผิวหนังให้สะอาด: ใช้ผ้าชุบน้ำอุ่นเช็ดทำความสะอาดบริเวณที่เป็นผื่นเบาๆ
• ทายาตามคำแนะนำของแพทย์: ทายาที่แพทย์สั่งให้เป็นประจำ
• เลือกผ้าอ้อมที่เหมาะสม: เลือกผ้าอ้อมที่ทำจากวัสดุที่ระบายอากาศได้ดี และไม่มีสารเคมีที่อาจก่อให้เกิดการแพ้
• ให้ผิวหนังของลูกน้อยได้สัมผัสอากาศบ้าง: การลดการใส่ผ้าอ้อมในบางเวลา เพื่อลดการอับชื้นบริเวณขาหนีบ

เคล็ดลับเพิ่มเติมสำหรับคุณแม่ 

• เลือกใช้ผ้าอ้อมที่เหมาะสมกับผิวลูก
• สังเกตอาการผิดปกติของผิวลูกน้อยอย่างสม่ำเสมอ
• หลีกเลี่ยงการใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีน้ำหอมหรือสารเคมีรุนแรง
• หากอาการไม่ดีขึ้นภายใน 3-4 วัน ควรพาลูกไปพบแพทย์

ภูมิแพ้ป้องกันได้ เริ่มต้นวันนี้ เพื่ออนาคตที่ไม่แพ้

เมื่อลูกมีผื่นขึ้น อาจเป็นสัญญาณของอาการแพ้นมวัว ซึ่งอาการแพ้นมวัวสามารถพบได้หลายรูปแบบ ทั้งผื่นแดง ร้องงอแง แหวะนม ถ่ายมีมูกเลือด เป็นต้น นอกจากนี้ อาการแพ้นมวัวอาจเกิดทันทีหรือภายใน 1 - 3 ชม. หรือใช้เวลานานหลายวันหรือเป็นสัปดาห์หลังกินนมวัว

ดูแลและป้องกันลูกน้อยจากอาการแพ้นมวัวอย่างไร?

- หากคุณแม่ให้ลูกน้อยกินนมแม่อยู่แล้ว ก็จะแนะนำให้กินนมแม่ต่อไป
- ให้ลูกงดการกินนมวัวหรือผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนประกอบของนมวัว รวมทั้งคุณแม่ก็ควรงดกินเช่นกัน เนื่องจากลูกน้อยอาจจะเกิดอาการแพ้นมวัวผ่านน้ำนมแม่ได้
- ในกรณีที่คุณแม่มีน้ำนมไม่เพียงพอหรือไม่สามารถให้นมแม่ได้ ควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ ซึ่งแพทย์มักแนะนำ* โปรตีนย่อยอย่างละเอียด (eHP) ที่มีคุณสมบัติ Hypoallergenic ไม่ก่อให้เกิดอาการแพ้ และโพรไบโอติกส์ แล็กโทบาซิลลัส รามโนซัส จีจี (LGG) เสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้แข็งแรง หยุดอาการแพ้นมวัว รวมถึงลดโอกาสในการเกิดภูมิแพ้อื่น ๆ ที่อาจตามมาในอนาคต

*แนวทางการรักษาโรคแพ้โปรตีนนมวัวของราชวิทยาลัยกุมารแพทย์แห่งประเทศไทย

คุณแม่สามารถ ปรึกษาฟรี เรื่องภูมิแพ้ในเด็กได้ที่ โทร 02-035-1335