Enfa สรุปให้
เลือกอ่านตามหัวข้อ
การมีครอบครัวอบอุ่น เติบโตมาด้วยพื้นฐานครอบครัวที่ดี ถือเป็นหนึ่งในก้าวสำคัญที่จะช่วยสร้างเสริมพัฒนาการของเด็กให้สมวัยได้เป็นอย่างดี แต่การมีครอบครัวอบอุ่นและพื้นฐานครอบครัวที่ดี ดีต่อพัฒนาการของเด็กได้อย่างไร บทความนี้จาก Enfa มีสาระน่ารู้เกี่ยวกับบทบาทของครอบครัวที่เป็นสุขในการเสริมสร้างพัฒนาการที่สมวัยของลูกมาฝากค่ะ
คำนิยามครอบครัวอบอุ่น อาจสามารถนิยามได้แตกต่างกันไปตามความเข้าใจพื้นฐานที่แตกต่างกันของแต่ละบุคคล อย่างไรก็ตาม องค์ประกอบอันเป็นรากฐานของการมีครอบครัวที่อบอุ่น คือ สภาพแวดล้อมของครอบครัวที่อบอวลไปด้วยความรัก ความเอาใจใส่ที่ดี เป็นครอบครัวที่สามารถไว้วางใจซึ่งกันและกันได้เสมอในทุกสถานการณ์ ความแตกต่างของช่วงวัยไม่มีผลต่อการสื่อสาร สามารถพูดคุย เข้าใจ และยอมรับในความแตกต่างซึ่งกันและกันได้ โดยไม่มีอคติส่วนบุคคลมาเป็นตัวขัดแย้ง
มากไปกว่านั้น ความปลอดภัย คือพื้นฐานที่สำคัญอย่างยิ่ง สมาชิกทุกคนในบ้านควรจะรู้สึกปลอดภัยเมื่อใช้ชีวิตร่วมกัน ไม่มีใครต้องรู้สึกกังวล หวาดกลัว หรือหวาดระแวงซึ่งกันและกัน
โดยเฉพาะอย่างยิ่งครอบครัวที่มีเด็ก ๆ เป็นสมาชิกรวมอยู่ด้วย เด็กจะต้องมีความปลอดภัยในการใช้ชีวิตทุกย่างก้าว เพื่อสร้างพื้นฐานของความรักและความมั่นใจในตนเอง พร้อมที่จะทดลองสิ่งใหม่ ๆ สามารถรับมือกับความท้าทายได้เสมอ เพราะมีครอบครัวเป็นพื้นที่ปลอดภัย เป็นแรงผลักดันและสนับสนุนโดยไม่ปิดกั้น
ลักษณะของครอบครัวที่เป็นสุข แม้ระดับความสุขของแต่ละครอบครัวจะแตกต่างกันทั้งในเชิงความคิดและสภาพความเป็นจริง แต่โดยทั่วไปแล้วการจะพูดได้ว่าครอบครัวเป็นสุข ก็ควรจะต้องมีองค์ประกอบพื้นฐานดังนี้รวมอยู่ด้วย
หากสมาชิกในครอบครัวใช้เวลาร่วมกันบ่อย ๆ กินข้าวพร้อมกัน ดูละครพร้อมกัน ไปเที่ยวด้วยกัน เล่นด้วยกัน ช่วงเวลาที่ได้พบปะกันเป็นประจำเช่นนี้ช่วยก่อร่างสร้างความอบอุ่นและความใกล้ชิดให้เกิดขึ้นในครอบครัวได้ ทั้งยังเป็นการแสดงออกถึงการให้ความสำคัญซึ่งกันและกันอีกด้วย
ความซื่อสัตย์ จริงใจ ตรงไปตรงมา การวางใจและเชื่อใจซึ่งกันและกันได้ เป็นบ่อเกิดของความสัมพันธ์ในครอบครัวที่เข้มแข็ง ต่างฝ่ายต่างรู้หน้าที่ของตนเองดี และทำหน้าที่ของตนเองให้ดีที่สุดเท่าที่จะทำได้ โดยไม่ต้องเป็นภาระต่อความกังวลใจของใคร ไม่ทำให้ผู้อื่นรู้สึกไม่สบายใจหรือขาดความเชื่อใจในตัวเรา
ในครอบครัว ควรมีการพูดคุยกันอย่างสม่ำเสมอ หมั่นแลกเปลี่ยนความคิดเห็น ตักเตือน และแนะนำกันด้วยความจริงใจควบคู่ไปกับการถนอมน้ำใจซึ่งกันและกัน สิ่งนี้จะช่วยลดช่องว่างแห่งความไม่เข้าใจได้ เพราะหากขาดการสื่อสารและหลีกเลี่ยงการพูดคุย ช่องว่างระหว่างของความแตกต่างและความไม่เข้าใจกันจะยิ่งกว้างและลึกขึ้น ความอบอุ่นและความเข้าใจก็จะค่อยๆ เลือนหายไป เนื่องจากไม่มีการสื่อสารเป็นสะพานเชื่อมโยงความเข้าใจต่อกัน
การมีอัธยาศัยที่ดี ช่วยลดความตึงเครียดในครอบครัวลง และยังสร้างบรรยากาศแห่งความรื่นรมย์ให้เกิดขึ้นได้อย่างต่อเนื่องอีกด้วย การจริงจังกับหน้าที่เป็นสิ่งที่ดี แต่การรู้จักยืดหยุ่นกับการใช้ชีวิตร่วมกัน หัวเราะด้วยกัน แบ่งปันความสุขและความสนุกสนานร่วมกัน ย่อมทำให้ครอบครัวเชื่อมโยงเข้าหากันได้ง่ายและแน่นแฟ้นยิ่งขึ้น
ทุกคนในครอบครัวควรรับผิดชอบต่อหน้าที่ของตนเองให้ดีที่สุด เพราะการรู้หน้าที่ตนเอง รับผิดชอบต่อตนเองได้ดี นอกจากจะช่วยให้สามารถบริหารจัดการชีวิตของตนเองได้อย่างเรียบร้อยแล้ว ยังช่วยลดการสร้างภาระต่อผู้อื่นด้วย ซึ่งเป็นการลดความเสี่ยงต่อปัญหาความไม่เข้าใจภายในครอบครัว ลดการตำหนิต่อว่า และเสริมสร้างความไว้วางใจระหว่างกันให้แน่นแฟ้นยิ่งขึ้น
การรู้จักรับผิดชอบต่อบทบาทหน้าที่ของตนเองได้ดี เป็นสิ่งที่ครอบครัวควรมีก็จริง แต่ไม่ได้หมายความว่าเราจะทอดทิ้งหรือละเลยกันและกันเมื่ออีกฝ่ายเกิดปัญหา การหยิบยื่นความช่วยเหลือให้แก่กัน เป็นการกระชับความสัมพันธ์ในครอบครัวให้แน่นแฟ้นมากขึ้น การไม่ทอดทิ้งกัน ไม่ว่าอีกฝ่ายจะผิดพลาดหรือล้มเหลว แต่เมื่อมีครอบครัวคอยอยู่เคียงข้าง สนับสนุน และให้กำลังใจ ก็จะช่วยให้สามารถยืนหยัดและก้าวเดินต่อไปได้อีกครั้ง
แม้จะอยู่ในครอบครัวเดียวกัน แต่เราไม่จำเป็นจะต้องคิดและทำอะไรเหมือน ๆ กันไปทุกอย่าง หากใครมีแนวทางหรือความเชื่อของตนเอง ครอบครัวควรเปิดกว้างและเปิดใจที่จะให้ทุกคนได้เป็นตัวของตัวเอง การยอมรับในความแตกต่างซึ่งกันและกันเป็นพื้นฐานของการอยู่ร่วมกันอย่างมีความสุข
องค์ประกอบเหล่านี้ถือเป็นพื้นฐานโดยทั่วไปของครอบครัวที่เป็นสุข การช่วยเหลือกัน เป็นพื้นที่ปลอดภัยต่อกัน สื่อสารกันอย่างสม่ำเสมอ แลกเปลี่ยนความคิด ความทรู้สึกซึ่งกันและกัน ช่วยกระชับความสัมพันธ์ในครอบครัวให้อบอุ่นแน่นแฟ้นมากขึ้น ทำให้ครอบครัวเป็นแหล่งบ่มเพาะความสุขที่แท้จริงสำหรับทุกคน
ลักษณะครอบครัวที่ดีมีอะไรบ้าง? ลักษณะของครอบครัวที่ดี ควรมีองค์ประกอบพื้นฐานที่สำคัญ อันเป็นพื้นฐานจิตใจที่ดีโดยทั่วไปที่มนุษย์ทุกคนพึงจะมี ได้แก่
ยิ่งเป็นคนในครอบครัวเดียวกันควรจะต้องปลูกฝังและบ่มเพาะให้ทุกคนเอาใจเขามาใส่ใจเรา เห็นใจผู้อื่นนอกบ้านได้ ก็จะต้องเห็นใจคนกันเองในครอบครัวด้วย เรียนรู้ที่จะเข้าใจมุมมองที่แตกต่างอย่างไม่ตัดสิน เป็นสิ่งที่ควรบ่มเพาะตั้งแต่ยังเล็ก ๆ เพื่อให้เด็ก ๆ เติบโตมาแล้วรู้จักเห็นใจผู้อื่น อาจเริ่มจากกิจกรรมง่าย ๆ อย่างการสอนให้ลูกรู้จักแบ่งปัน หรือทำกิจกรรมอาสาช่วยเหลือสังคมต่าง ๆ
นอกจากการพูดความจริงแล้ว การปฏิบัติและแสดงออกอย่างตรงไปตรงมา ไม่พูดอย่าง ทำอย่าง ก็เป็นการแสดงออกต่อความซื่อสัตย์ได้เป็นอย่างดี ความซื่อสัตย์เป็นบ่อเกิดของความไว้วางใจซึ่งกันและกัน คุณพ่อคุณแม่ควรสอนให้ลูกไม่พูดโกหก รู้จักยอมรับผิดเมื่อทำผิดพลาด ชื่นชมเมื่อลูกล้าทำและกล้ารับ เป็นการปลูกฝังให้ลูกมีความซื่อสัตย์ในการใช้ชีวิต
ไม่ว่าจะเป็นการดำเนินชีวิตหรือการวางแผนทางการเงิน เพราะการขาดการวางแผนและการผัดวันประกันพรุ่ง อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อความไม่มั่นคงของครอบครัว อีกทั้งยังอาจส่งผลกระทบต่อความสัมพันธ์ เมื่อเกิดปัญหาใหญ่จากการตัดสินใจที่ผิดพลาดโดยปราศจากการปรึกษาและพูดคุยกันในครอบครัว คุณพ่อคุณแม่ควรปลูกฝังให้ลูกรู้จักวางแผนและรับผิดชอบต่อหน้าที่ของตนเอง เริ่มจากการดูแลตนเองง่าย ๆ อย่างการอาบน้ำเอง การสวมเสื้อผ้าเอง การทำความสะอาดสิ่งต่าง ๆ ด้วยตนเอง เพื่อให้ลูกได้รู้จักที่จะวางแผนและจัดการกับสิ่งต่าง ๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ทุกคนในครอบครัวควรมีอิสระในการคิดและการกระทำของตนเอง ไม่ควรมีใครต้องรู้สึกแปลกแยกหรือไม่สบายใจที่จะเป็นตัวเอง การยอมรับซึ่งกันและกัน เคารพซึ่งกันและกัน เป็นการสร้างพื้นที่ปลอดภัยที่สำคัญในครอบครัว โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับเด็ก ๆ ที่มีความชอบมากมายในแต่ละวัน คุณพ่อคุณแม่ไม่ควรใช้อคติเกี่ยวกับเพศสภาพ หรือความต้องการของตนเองมากดทับและตีกรอบลูก ควรให้ลูกมีอิสระที่จะเล่นและทำในสิ่งที่เขาชอบ เป็นการปลูกฝังให้เด็กรู้จักที่จะเคารพตนเองและเคารพความแตกต่างของผู้อื่น
ไม่มีใครไม่ทำผิดพลาด วันนี้ไม่พลาด วันหน้าก็อาจจะพลาด แต่เมื่อพลาดมาแล้ว ต้องให้กำลังใจกันและกัน ไม่สร้างความขัดแย้งหรือตำหนิรุนแรง เพราะจะเป็นการเพิ่มความขัดแย้งให้บาดลึกมากยิ่งขึ้น คุณพ่อคุณแม่ควรให้อภัยและให้กำลังใจลูกเมื่อเขาได้ทำสิ่งที่ผิดพลาดโดยไม่ตั้งใจ และลงโทษอย่างเหมาะสมเมื่อทำพฤติกรรมที่รุนแรงหรือยอมรับไม่ได้ แต่ต้องอธิบายถึงเหตุและผลอย่างตรงไปตรงมาว่าลูกต้องถูกทำโทษเพราะเหตุใด
การเติบโตในครอบครัวที่อบอุ่น ถือเป็นรากฐานสำคัญที่จะช่วยส่งเสริมและสนับสนุนพัฒนาการของลูกน้อยให้เติบโตได้อย่างสมวัย เด็กจะมีพัฒนาการที่สมบูรณ์หากครอบครัวมีความพร้อมในการดูแลทั้งด้านการเจริญเติบโตทางร่างกาย ความคิด และสมอง
จะเห็นได้ว่าในทุก ๆ พื้นฐานของครอบครัวที่ดี ล้วนแล้วแต่ส่งผลต่อกระบวนการเรียนรู้และการพัฒนาตนเองของลูกน้อยได้เป็นอย่างดี การเติบโตในสภาพแวดล้อมของครอบครัวที่แบ่งปันความรัก ความเข้าใจ เคารพซึ่งกันและกัน ย่อมปลูกฝังให้เด็กเติบโตมาด้วยความรักที่เต็มเปี่ยมและพร้อมที่จะส่งต่อความอบอุ่นที่ได้รับไปยังผู้อื่นต่อไป
พื้นฐานครอบครัวที่ดี เป็นก้าวแรกของการเติบโตมาเป็นคนที่ดี มีศักยภาพ และพร้อมที่จะอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุขโดยไม่เดือดร้อนผู้อื่น
นอกจากการวางรากฐานของครอบครัวที่ดีแล้ว โภชนาการก็ถือเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้เด็กเติบโตมาพร้อมกับพัฒนาการที่สมวัย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วง 6 เดือนแรกของชีวิต ทารกควรจะต้องได้กินนมแม่อย่างต่อเนื่อง เพื่อให้ลูกน้อยได้รับ MFGM สุดยอดสารอาหารในนมแม่หนึ่งเดียวที่มีงานวิจัยรองรับว่า* ช่วยให้มี IQ และ EF ที่เหนือกว่าตั้งแต่ 5 ขวบปีแรก ให้ลูกพร้อมกว่าเมื่อถึงวัยเข้าเรียน โดย MFGM ในนมแม่ เป็นองค์ประกอบสำคัญในการสร้างเส้นใยประสาท (Myelin Sheath) และเพิ่มประสิทธิภาพในการส่งสัญญาณประสาทเชื่อมต่อระหว่างเซลล์สมอง ทำให้สมองทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ สามารถเรียนรู้และจดจำได้ดียิ่งขึ้น
*สถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติมหาราชินีและศูนย์นมแม่แห่งประเทศไทย. นมแม่กับการพัฒนาทักษะสมองส่วน Executive Function. 2561
Enfa สรุปให้ ครอบครัวอบอุ่น คือ ครอบครัวที่อบอวลไปด้วยความรัก ความเข้าใจ ให้ความช่วยเหลือสนับสนุ...
อ่านต่อ
Enfa สรุปให้ สวนสนุกเด็ก มีส่วนช่วยบรรเทาความเครียด ทำให้ลูกผ่อนคลาย เปิดโอกาสให้ลูกได้เคลื่อนไห...
อ่านต่อ
Enfa สรุปให้ Gen Beta หรือ Generation Beta เป็นชื่อเรียกช่วงวัยของเด็กซึ่งจะเติบโตขึ้นในยุคที่ เ...
อ่านต่อ
