รกคืออะไร ความสำคัญ และลักษณะความผิดปกติที่ควรระวัง

เลือกอ่านตามหัวข้อ

• รกคืออะไร ถือเป็นอวัยวะหรือไม่ ?
• รกมีหน้าที่อะไรและสร้างจากอวัยวะใด
• ลักษณะของรก
• การเกาะของรกมีกี่แบบ
• ความสำคัญของรกกับการตั้งครรภ์ตลอด 40 สัปดาห์
• ความผิดปกติของรกที่ควรรู้
• อนาคตที่ดีที่สุดของลูกน้อย เริ่มต้นด้วยโภชนาการผ่านคุณแม่ 

รกคืออะไร คุณพ่อคุณแม่รู้หรือไม่ว่ารกนั้นมีความสำคัญกับการตั้งครรภ์มากน้อยแค่ไหน แล้วมีความเสี่ยงที่จะเกิดความผิดปกติขึ้นได้หรือไม่ Enfa มีคำตอบให้ในบทความนี้เลย

รกคืออะไร ถือเป็นอวัยวะหรือไม่ ?

สำหรับคนที่สงสัยว่ารกคืออะไร รกเด็กคืออวัยวะชั่วคราวที่เกิดขึ้นในมดลูกระหว่างการตั้งครรภ์ โดยรกคือสิ่งที่ทำหน้าที่สำคัญในการลำเลียงออกซิเจน และสารอาหารจากแม่ไปยังทารกในครรภ์ รวมถึงช่วยกำจัดของเสียจากร่างกายของทารก และมีหน้าที่สำคัญอีกมากมายที่จะกล่าวถึงอย่างละเอียดในหัวข้อถัดไป

รกมีหน้าที่อะไรและสร้างจากอวัยวะใด

รก หน้าที่คือเป็นอวัยวะสำคัญที่เกิดขึ้นระหว่างการตั้งครรภ์ ทำหน้าที่หลักในการ ลำเลียงออกซิเจน และสารอาหารจากแม่ไปสู่ทารกในครรภ์ รวมถึงช่วยกำจัดของเสียจากร่างกายทารก 

นอกจากนี้รกยังผลิตฮอร์โมนสำคัญ เช่น ฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน และเอสโตรเจน ซึ่งช่วยในการรักษาสมดุลของการตั้งครรภ์ และเตรียมร่างกายของคุณแม่สำหรับการคลอด

รกสร้างจากอวัยวะใด

รกเกิดจากเนื้อเยื่อของตัวอ่อน และเยื่อบุโพรงมดลูกของแม่ โดยเริ่มพัฒนาตั้งแต่ช่วงแรกของการตั้งครรภ์ เมื่อไข่ที่ปฏิสนธิแล้วฝังตัวลงในเยื่อบุโพรงมดลูก จากนั้นเซลล์บางส่วนของตัวอ่อนจะพัฒนาเป็นรก เพื่อทำหน้าที่เชื่อมต่อระหว่างแม่ และทารกจนกว่าการตั้งครรภ์จะสิ้นสุดนั่นเอง

ลักษณะของรก

รกมีลักษณะคล้ายแผ่นเนื้อแบน รูปร่างค่อนข้างกลม หรือเป็นวงรี มีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 15-20 เซนติเมตร และหนาประมาณ 2-3 เซนติเมตร น้ำหนักเฉลี่ยอยู่ที่ 500-600 กรัม พื้นผิวของรกแบ่งออกเป็น สองด้านหลัก คือ

• ด้านที่ติดกับผนังมดลูกเป็นด้านที่สัมผัสกับมดลูกของแม่ มีลักษณะขรุขระ และมีสีแดงเข้ม
• ด้านที่ติดกับสายสะดือเป็นด้านที่เชื่อมต่อกับทารก มีผิวเรียบ มันวาว และปกคลุมด้วยเยื่อหุ้มรก
  

การเกาะของรกมีกี่แบบ

การเกาะของรก หมายถึงตำแหน่งที่รกฝังตัว และยึดเกาะกับผนังมดลูก โดยทั่วไปการเกาะของรกสามารถแบ่งออกเป็น 4 แบบหลัก ได้แก่

• รกเกาะปกติ: รกเกาะอยู่บริเวณส่วนบนของผนังมดลูก ซึ่งเป็นตำแหน่งที่เหมาะสมที่สุดสำหรับการเจริญเติบโตของทารก และการคลอดที่ปลอดภัย
• รกเกาะต่ำ: รกเกาะอยู่ใกล้ปากมดลูกมากกว่าปกติ แต่อาจไม่ปิดช่องทางคลอด หากไม่มีภาวะแทรกซ้อน สามารถคลอดปกติได้
• รกเกาะต่ำผิดปกติ หรือรกเกาะด้านล่างของมดลูก: รกปกคลุมปากมดลูกบางส่วน หรือทั้งหมด อาจทำให้เกิดภาวะเลือดออกขณะตั้งครรภ์ และมีความเสี่ยงในการคลอด จำเป็นต้องผ่าคลอด
• รกเกาะแน่นผิดปกติ: รกฝังลึกเข้าไปในผนังมดลูกมากกว่าปกติ อาจเกาะลึกถึงกล้ามเนื้อมดลูก หรือทะลุไปยังอวัยวะข้างเคียง ทำให้คลอดยาก และอาจต้องผ่าตัดนำรกออก 

ความสำคัญของรกกับการตั้งครรภ์ตลอด 40 สัปดาห์

รกเป็นอวัยวะสำคัญที่ทำหน้าที่รองรับการเจริญเติบโตของทารกตลอด 40 สัปดาห์ของการตั้งครรภ์ โดยเริ่มก่อตัวตั้งแต่ระยะเริ่มต้นของการตั้งครรภ์ และทำงานอย่างต่อเนื่องจนกระทั่งทารกคลอดออกมา หน้าที่ของรก มีความสำคัญต่อทั้งแม่และทารก ดังนี้

• ลำเลียงออกซิเจนและสารอาหาร
• กำจัดของเสีย
• สร้างฮอร์โมนสำคัญ
• ป้องกันเชื้อโรคบางชนิด
• เชื่อมโยงระบบไหลเวียนโลหิตระหว่างแม่ และทารก 

ความผิดปกติของรกที่ควรรู้

ทราบกันไปแล้วว่ารกคือสิ่งที่สำคัญมากสำหรับการตั้งครรภ์ ดังนั้นจึงควรทราบภาวะเสี่ยงต่าง ๆ หรือความผิดปกติของรกที่มีโอกาสเกิดขึ้นได้ จะได้ระมัดระวัง และหมั่นสังเกตอาการกันไว้ เพื่อความปลอดภัยของทั้งคุณแม่ และทารกน้อยในครรภ์

รกเกาะต่ำแบบต่าง ๆ และระดับความอันตรายที่คุณแม่ต้องรู้

รกเกาะต่ำ คือ ภาวะที่รกฝังตัวอยู่บริเวณส่วนล่างของมดลูก ใกล้ปากมดลูกมากกว่าปกติ ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อการคลอด และเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะเลือดออกในช่วงท้ายของการตั้งครรภ์ โดยรกเกาะต่ำสามารถแบ่งออกเป็น 3 ระดับ ตามลักษณะของการปกคลุมปากมดลูก ได้แก่

• รกเกาะต่ำ: รกอยู่ใกล้ปากมดลูกแต่ไม่ปิดช่องทางคลอด 
• รกคลุมปากมดลูกบางส่วน: อาจทำให้เกิดภาวะเลือดออก และเพิ่มความเสี่ยงในการคลอด
• รกคลุมปากมดลูกทั้งหมด: ทำให้ทารกไม่สามารถคลอดทางธรรมชาติได้ จำเป็นต้องใช้การผ่าคลอด

ภาวะรกเกาะต่ำ มักพบได้จากการตรวจอัลตราซาวนด์ระหว่างตั้งครรภ์ หากมีภาวะนี้แพทย์จะเฝ้าระวังอาการอย่างใกล้ชิด และแนะนำให้คุณแม่หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่อาจกระตุ้นให้เกิดภาวะเลือดออก เช่น การยกของหนัก หรือการมีเพศสัมพันธ์ ทั้งนี้หากรกยังคงอยู่ในตำแหน่งต่ำในช่วงใกล้คลอด แพทย์อาจพิจารณาการผ่าคลอดเพื่อความปลอดภัยของทั้งแม่ และทารกนั่นเอง

รกลอกตัวก่อนกำหนด

รกลอกตัวก่อนกำหนด คือภาวะที่รกหลุดออกจากผนังมดลูกก่อนการคลอด ซึ่งอาจเกิดขึ้นบางส่วน หรือทั้งหมด ส่งผลให้ทารกได้รับออกซิเจน และสารอาหารไม่เพียงพอ และอาจทำให้เกิดภาวะเลือดออกในแม่อย่างรุนแรง

สาเหตุของรกลอกตัวก่อนกำหนดอาจมาจากภาวะความดันโลหิตสูง การกระทบกระเทือนที่ท้อง หรือภาวะแทรกซ้อนอื่น ๆ

รกน้อย เกิดจากอะไร

รกน้อย คือภาวะที่รกมีขนาดเล็กกว่าปกติ ซึ่งอาจส่งผลต่อการเจริญเติบโตของทารกในครรภ์เนื่องจากรกมีบทบาทสำคัญในการลำเลียงออกซิเจน และสารอาหารไปสู่ทารก 

สาเหตุของรกน้อยอาจเกิดจากปัจจัยหลายประการ เช่น ภาวะความดันโลหิตสูงของแม่ โรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ การสูบบุหรี่ การติดเชื้อในครรภ์ หรือภาวะแทรกซ้อนทางพันธุกรรม

รกเกาะด้านหน้าคืออะไร

รกเกาะด้านหน้า คือภาวะที่รกฝังตัวอยู่บริเวณผนังด้านหน้าของมดลูก ซึ่งเป็นตำแหน่งที่พบได้ตามปกติในการตั้งครรภ์ อย่างไรก็ตามคุณแม่ที่มี รกเกาะด้านหน้าอาจรู้สึกว่าลูกดิ้นช้ากว่าปกติ เนื่องจากรกทำหน้าที่เป็นเหมือนเบาะกั้นระหว่างทารกกับผนังหน้าท้องของคุณแม่

ความผิดปกติอื่นๆ 

• รกขาดเลือด : รกไม่สามารถลำเลียงออกซิเจน และสารอาหารได้เพียงพอ ทำให้ทารกเติบโตไม่เต็มที่
• การติดเชื้อในรก : เชื้อโรคสามารถเข้าไปในรก และทำให้เกิดการอักเสบที่อาจส่งผลต่อสุขภาพของแม่ และทารกได้ 

อนาคตที่ดีที่สุดของลูกน้อย เริ่มต้นด้วยโภชนาการผ่านคุณแม่

สำหรับคุณแม่ที่กำลังตั้งครรภ์ การดูแลสุขภาพจิตใจ และสุขภาพร่างกาย ให้แข็งแรงอยู่เสมอถือเป็นสิ่งที่สำคัญมาก โดยคุณแม่สามารถเริ่มต้นดูแลตัวเองได้ง่าย ๆ ผ่านการทำกิจกรรมเบา ๆ ที่ช่วยผ่อนคลายความเครียด และเลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ต่อตัวเอง และลูกน้อยในครรภ์ 

อีกทั้งยังสามารถเสริมสร้างโภชนาการเพิ่มเติมจากการดื่มนมสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์และให้นมบุตรเพื่อให้ได้รับโภชนาการระหว่างตั้งครรภ์ที่ครบถ้วน ดื่มนมเอนฟามาม่า เอพลัส วันละ 2 แก้ว เพื่อให้ได้แคลเซียม และโคลีนตามความต้องการของคุณแม่ตั้งครรภ์ และให้นมบุตรในแต่ละวัน (THAI DRI) นั่นเอง