Enfa สรุปให้
เลือกอ่านตามหัวข้อ
• น้ำหนักเด็กแรกเกิดคืออะไร
• น้ำหนักทารกแรกเกิด บอกอะไรได้บ้าง
• ตารางน้ำหนัก-ส่วนสูงทารกตามเกณฑ์ ตั้งแต่แรกเกิด – 12 เดือน
• การเปลี่ยนแปลงน้ำหนักทารกแรกเกิด ควรเป็นอย่างไร
• ไขข้อข้องใจเรื่องน้ำหนักเด็กแรกเกิดจาก Enfa Smart Club
น้ำหนักแรกเกิดของแต่ละคนนั้นจะแตกต่างกันออกไป ซึ่งเป็นผลพวงมาจากปัจจัยหลาย ๆ อย่างในขณะตั้งครรภ์ ตั้งแต่ไลฟ์สไตล์การใช้ชีวิตของคุณแม่ อาหารการกิน การพักผ่อน ปัญหาสุขภาพและความเสี่ยงที่เกิดขึ้นขณะตั้งครรภ์ ไปจนถึงปัจจัยทางพันธุกรรม
น้ำหนักทารกแรกเกิด หมายถึง ค่าน้ำหนักของเด็กที่เพิ่งคลอดออกมา ซึ่งโดยเฉลี่ยแล้วทารกที่เพิ่งเกิด จะมีน้ำหนักตัวอยู่ที่ประมาณ 2,500 – 4,000 กรัม
น้ำหนักทารกแรกเกิดสามารถบอกถึงความเสี่ยงต่อสุขภาพของทารกได้ค่ะ โดยเฉพาะอย่างยิ่งทารกที่เกิดก่อนกำหนดและมีน้ำหนักตัวแรกเกิดน้อย ถือว่ามีความเสี่ยงมากค่ะ เนื่องจากคลอดออกมาก่อนที่ระบบต่าง ๆ ของร่างกายจะพัฒนาเสร็จสมบูรณ์
หากทารกมีน้ำหนักแรกเกิดต่ำกว่าเกณฑ์ อาจพบกับความเสี่ยงของ:
แต่ถ้าทารกมีขนาดตัวใหญ่และน้ำหนักเกิน 4,000 กรัม อาจพบกับความเสี่ยงของ:
การคำนวณน้ำหนักของทารกแรกเกิดนั้น เมื่อคลอดออกมาแล้ว หลังจากทำความสะอาดคราบไขมันต่าง ๆ ก็จะนำทารกไปชั่งบนเครื่องชั่งน้ำหนักทารกค่ะ เพื่อจะได้ทราบว่าทารกนี้มีน้ำหนักแรกเกิดเท่าไหร่
เกณฑ์มาตรฐานน้ำหนักทารกแรกเกิด และส่วนสูงนั้น เด็กผู้ชายกับเด็กผู้หญิงจะมีความแตกต่างกันเล็กน้อย ซึ่งคุณพ่อคุณแม่สามารถดูได้จากกราฟมาตรฐานการเจริญเติบโตน้ำหนักและส่วนสูงของเด็กไทยของกรมอนามัยปี พ.ศ. 2564 แยกตามเพศและอายุ ดังนี้
ภาพ: กราฟน้ำหนักและส่วนสูงเทียบกับอายุเด็กชาย 0- 2 ปี
ภาพ: กราฟน้ำหนักและส่วนสูงเทียบกับอายุเด็กชาย 0- 2 ปี
เด็กจะได้รับการประเมินน้ำหนัก ส่วนสูง ทุกครั้งเมื่อไปรับวัคซีน การประเมินการเจริญเติบโตที่ดีจึงควรติดตามวัดเด็กเป็นระยะ บันทึกไว้และจุดลงในกราฟ (longitudinal)
คุณพ่อคุณแม่จะเห็นแนวโน้มของการเพิ่มและลดได้ชัดเจน ช่วยให้วินิจฉัยภาวะ "โตช้ากว่าที่ควร" ได้เร็ว ก่อนที่เด็กจะตกลงสู่ภาวะทุพโภชนาการ เพราะเป็นการเปรียบเทียบกับตัวเด็กเองว่าเปลี่ยนแปลงอย่างไรจึงดีกว่าที่จะเทียบกับค่าเฉลี่ยหรือเกณฑ์ปกติตามวัยอย่างเดียว เพราะเด็กแต่ละคนมีความแตกต่างกันทั้งด้านรูปร่าง ขนาดตัว และอุปนิสัยความเป็นอยู่
ถ้าเด็กเติบโตตามปกติ เส้นน้ำหนักที่จุดต่อกันจะขนานกับประสีแดง หรืออยู่ในโซนสีเขียว ถ้ามีภาวะชะงักงัน โตช้า เส้นน้ำหนักจะราบ หรือถ้าน้ำหนักลดเส้นก็จะชี้ลงซึ่งแสดงว่าเด็กควรได้รับการตรวจเพื่อหาสาเหตุและ แก้ไขปัญหาก่อนที่จะกลายเป็นภาวะทุพโภชนาการรุนแรงมากขึ้น
นอกจากนั้น คุณพ่อคุณแม่สามารถใช้น้ำหนักและส่วนสูงมาประเมินว่าลูกอยู่ในภาวะ อ้วน เริ่มอ้วน สมส่วน ค่อนข้างผอม หรือผอมค่ะ
ทารกแรกเกิดแต่ละคนนั้นมีขนาดที่แตกต่างกันไปค่ะ บางคนอาจจะตัวเล็กหน่อย บางคนอาจจะตัวใหญ่กว่านิดหนึ่ง แต่หลังจากแรกคลอดแล้ว ทารกแต่ละคนก็จะมีการเปลี่ยนแปลงน้ำหนักตามเกณฑ์ปกติ ดังนี้
น้ำหนักของทารกแรกเกิดแต่ละคนนั้นจะไม่เท่ากันค่ะ แต่น้ำหนักตามเกณฑ์ปกติของทารกแรกเกิดนั้นจะอยู่ที่ 2,500 – 4,000 กรัม
หากทารกแรกเกิดมีน้ำหนักตัวเพียง 2,200 กรัม ถือว่ามีน้ำหนักตัวน้อยกว่าเกณฑ์ค่ะ ซึ่งเด็กที่มีน้ำหนักตัวแรกเกิดน้อย อาจมีปัญหาสุขภาพตามมาได้ หรือระยะแรกอาจจำเป็นจะต้องได้รับการดูแลอย่างใกล้ชิดจากแพทย์ หรือต้องอยู่ในตู้อบนานกว่าเด็กที่มีน้ำหนักตัวตามปกติ
ทารกอายุ 8 เดือน หากเป็นเด็กผู้ชาย จะมีน้ำหนักตัวอยู่ที่ประมาณ 8.6 กิโลกรัม แต่ถ้าเป็นเด็กผู้หญิงจะมีน้ำหนักตัวราว ๆ 8 กิโลกรัม
ทารกแรกเกิดจนถึงอายุ 6 เดือน จะมีน้ำหนักเพิ่มขึ้นประมาณ 140 ถึง 200 กรัมต่อสัปดาห์ค่ะ
การเพิ่มขึ้นของน้ำหนักทารกในแต่ละเดือน จะเพิ่มขึ้นตามลำดับ ดังนี้
อย่างไรก็ตาม น้ำหนักของทารกแรกเกิดควรจะกลับมาเป็นปกติภายใน 1-2 สัปดาห์แรกหลังคลอด แต่ถ้าหากน้ำหนักตัวของทารกยังลดลงอย่างต่อเนื่อง ควรพาทารกไปพบแพทย์ทันที เพื่อเข้ารับการตรวจวินิจฉัยและการรักษา
ทารกอายุ 1 เดือน หากเป็นเด็กผู้ชายควรจะมีน้ำหนักตัวประมาณ 4.5 กิโลกรัม แต่ถ้าเป็นเด็กผู้หญิง ควรจะมีน้ำหนักตัวประมาณ 4.2 กิโลกรัม ทั้งนี้ขึ้นกับน้ำหนักเมื่อแรกเกิด โดยปกติ ทารกเดือนแรก น้ำหนักประมาณ 1 กก.
References
บทความแนะนำสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์