Enfa สรุปให้
- นิทาน EF คือ นิทานหรือเรื่องเล่าที่ออกแบบมาเพื่อส่งเสริมการพัฒนาทักษะสมอง EF ซึ่งเป็นชุดทักษะทางความคิดระดับสูงที่สำคัญต่อการใช้ชีวิตและการเรียนรู้ของเด็ก
- นิทาน EF มักมีเนื้อหาที่สอดแทรกแนวคิดเกี่ยวกับการแก้ปัญหา การตั้งเป้าหมาย หรือการปรับตัวต่อสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลง ซึ่งช่วยให้เด็กเรียนรู้ผ่านประสบการณ์ที่สนุกสนานและเหมาะสมกับวัย
- นิทาน EF ฟรีมีให้เลือกอ่านได้ทั้งแบบรูปเล่ม สามารถขอยืมได้จากห้องสมุดโรงเรียน ห้องสมุดประชาชน ห้องสมุดทั่วไป หรือดาวน์โหลดรูปแบบ E-Book จากอินเทอร์เน็ต
เลือกอ่านตามหัวข้อ
• นิทาน EF คืออะไร
• นิทาน EF กับการพัฒนาทักษะสมอง EF ของลูกน้อย
• นิทาน EF ฟรี
• MFGM สารอาหารในนมแม่เพื่อ IQ และทักษะจัดการสมอง EF ที่เหนือกว่า
การอ่านหนังสือกับลูกนอกจากสร้างความเพลิดเพลินแล้ว ยังช่วยกระตุ้นจินตนาการ เสริมสร้างนิสัยรักการอ่าน และช่วยให้ลูกพัฒนาทักษะการเรียนรู้ การฟัง การมอง และการเชื่อมโยงเนื้อหาได้ดีขึ้นด้วย ปัจจุบันนิทานยังเป็นเครื่องมือสำคัญในการพัฒนาทักษะสมอง EF ทักษะสำคัญกับการใช้ชีวิตในอนาคตอีกด้วย โดยในบทความนี้ Enfa จะพาคุณพ่อคุณแม่มารู้จักกับนิทาน EF พร้อมแนะนำการเลือกนิทาน EF ฟรี ที่หาได้ง่าย
นิทาน EF คืออะไร
EF คืออะไร ทำไมจึงสำคัญ? EF คือ การพัฒนาทักษะสำหรับจัดการชีวิต ควบคุมตนเอง ควบคุมอารมณ์ ความคิด และพฤติกรรม ให้ลูกรักตั้งแต่ในช่วงปฐมวัย หรือวัย 3-5 ขวบปีแรก ผ่านกิจกรรม EF ที่เหมาะสมกับช่วงวัย เช่น การอ่านนิทาน EF ที่คุณพ่อคุณแม่สามารถอ่านกับลูกและฝึกให้ลูกอ่านเองได้ตั้งแต่เด็ก
นิทาน EF คือ นิทานหรือเรื่องเล่าที่ออกแบบมาเพื่อส่งเสริมการพัฒนาทักษะสมอง EF (Executive Functions) ซึ่งเป็นชุดทักษะทางความคิดระดับสูงที่สำคัญต่อการใช้ชีวิตและการเรียนรู้ของเด็ก โดยนิทาน EF มักมีเนื้อหาที่สอดแทรกแนวคิดเกี่ยวกับการแก้ปัญหา การตั้งเป้าหมาย หรือการปรับตัวต่อสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลง ซึ่งช่วยให้เด็กเรียนรู้ผ่านประสบการณ์ที่สนุกสนานและเหมาะสมกับวัย
ตัวอย่างเนื้อหาในนิทาน EF
- ตัวละครต้องวางแผนหรือแก้ปัญหา
- เนื้อเรื่องมีสถานการณ์ที่ต้องใช้ความอดทนหรือการควบคุมตนเอง
- มีเรื่องราวที่กระตุ้นให้เด็กคิดในหลายมุมมองและปรับตัวตามสถานการณ์
นิทาน EF สามารถใช้เป็นเครื่องมือในการพัฒนาทักษะ EF ให้เด็กได้อย่างแนบเนียน ผ่านความสนุกสนานของเนื้อเรื่องที่ดึงดูดความสนใจและทำให้เด็กจดจ่อกับเนื้อหา ทำให้เกิดการพัฒนาทักษะสมอง ทั้งยังช่วยฝึกการอ่าน ฝึกการใช้สายตา ความคิดและความเข้าใจเนื้อหาผ่านการเชื่อมโยงเนื้อเรื่องอีกด้วย
โดยสิ่งสำคัญในการใช้นิทาน EF เป็นเครื่องมือพัฒนาทักษะสมองในเด็กคือการนำเด็กอ่านด้วยท่วงทำนองน่าตื่นเต้น เล่าเรื่องอย่างสนุกสนานชวนติดตาม อ่านด้วยน้ำเสียงหนักเบาสูงต่ำ หรือทำท่าทางตามตัวละครประกอบไปด้วย
นอกจากนี้ คุณพ่อคุณแม่ยังสามารถเลือกนิทาน EF ที่มีเนื้อหาซับซ้อนมากขึ้นให้เหมาะสมกับช่วงวัยของลูก และควรชวนลูกอ่านหนังสือนิทานตลอดจนหนังสืออื่น ๆ เป็นประจำ เพื่อปลูกฝังนิสัยรักการอ่าน และเพื่อส่งเสริมความสัมพันธ์ในครอบครัว ช่วยสร้างความผูกพันระหว่างพ่อแม่และลูก
นิทาน EF กับการพัฒนาทักษะสมอง EF ของลูกน้อย
นิทาน EF เป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยพัฒนาทักษะสมอง EF ของลูกน้อยผ่านการเล่าเรื่องและกิจกรรมที่น่าสนใจ ด้วยการนำเสนอเนื้อหาและสถานการณ์ที่กระตุ้นการเรียนรู้และการคิดเชิงสร้างสรรค์ โดยนอกจากความสนุกสนานแล้ว นิทาน EF ยังช่วยให้เด็กพัฒนาทักษะสำคัญหลายด้าน ดังนี้
1. สมองจำดี ฝึกความจำขณะทำงาน (Working Memory)
โดยการติดตามเรื่องราวในนิทานที่มีรายละเอียดหรือเหตุการณ์ซับซ้อน ช่วยพัฒนาความสามารถในการจดจำและใช้ข้อมูลในระยะสั้น หรือเป็นนิทานที่มีคำสั่งหรือขั้นตอน เช่น การเก็บสิ่งของใน "ผึ้งน้อยกับสวนดอกไม้"
2. กระตุ้นความยืดหยุ่นทางความคิด (Cognitive Flexibility)
ควรเลือกนิทานที่ตัวละครต้องปรับเปลี่ยนแผนการหรือวิธีคิดเมื่อต้องเผชิญสถานการณ์ใหม่ เพื่อช่วยให้เด็กเรียนรู้การปรับตัว หรือเป็นนิทานที่มีการเปลี่ยนแปลงสถานการณ์ในเนื้อเรื่อง เช่น ตัวละครหลงทางและต้องหาทางออก
3. รู้จักอดทนรอคอยหรือควบคุมตนเอง (Inhibit Control)
เมื่อเด็กฟังนิทาน EF พวกเขาจะได้เรียนรู้การอดทนรอคอย รู้จักการยั้งคิดไตร่ตรองผ่านการติดตามเรื่องราวและพฤติกรรมของตัวละครในนิทาน พร้อมกับเรียนรู้จากการพูดคุยและตั้งคำถามหลังการเล่านิทาน เช่น นิทาน "มดกับตั๊กแตน" ที่เด็กจะได้เรียนว่า การยับยั้งความสนุกชั่วคราวเพื่อทำสิ่งที่สำคัญในระยะยาวเป็นสิ่งจำเป็นมากกว่า
4. พัฒนาทักษะการวางแผนและการจัดการ (Planning & Organizing)
โดยใช้นิทานที่มีตัวละครวางแผนแก้ปัญหาหรือทำภารกิจสำเร็จ ช่วยให้เด็กเรียนรู้วิธีจัดลำดับขั้นตอน หรือนิทานที่ตัวละครต้องเตรียมตัวไปผจญภัย หรือสร้างบางสิ่งขึ้นมา เช่น นิทาน “เจ้าหมูสามตัว" ที่ต้องวางแผนสร้างบ้านให้แข็งแรง
5. เสริมการแก้ปัญหาและการตัดสินใจ (Problem Solving & Decision Making)
โดยใช้เรื่องราวที่ตัวละครเผชิญอุปสรรคต่าง ๆ ช่วยให้เด็กเรียนรู้วิธีคิดเชิงเหตุผลและการเลือกทางออกที่เหมาะสม เช่น นิทาน "กระต่ายกับเต่า" ที่กระต่ายต้องเรียนรู้จากความผิดพลาด
6. ส่งเสริมการควบคุมอารมณ์และพฤติกรรม (Emotional & Behavioral Regulation)
หากคุณพ่อคุณแม่เลือกใช้นิทานที่ตัวละครเผชิญความยากลำบากหรือความผิดหวัง จะช่วยให้เด็กเข้าใจวิธีจัดการอารมณ์ของตัวเองมากขึ้นได้ด้วย เช่น "ช้างน้อยใจร้อน" ที่ต้องเรียนรู้การรอคอยและจัดการความโกรธ “บึ๊กซ่าขี้โมโห” ที่โกรธจนทำผู้อื่นเดือดร้อน
นิทานสำหรับเด็ก หลายเรื่องมีเนื้อหาส่งเสริมการพัฒนาทักษะสมอง EF ซึ่งอาจเป็นนิทานที่คุณพ่อคุณแม่อ่านก่อนนอนกับลูกเป็นประจำอยู่แล้ว แต่เพื่อให้นิทานเป็นเครื่องมือพัฒนาทักษะสมองที่ดี คุณพ่อคุณแม่อาจคัดเลือกเนื้อหานิทานที่สอดคล้องกับแนวทางของนิทาน EF เพื่อกระตุ้นการพัฒนาทักษะและปลูกฝังทักษะสำคัญสำหรับการใช้ชีวิตในอนาคตของเด็กได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
นิทาน EF ฟรี
นิทาน EF ฟรี สามารถหาอ่านได้จากหลายช่องทางทั้งแบบออนไลน์และแบบฉบับดาวน์โหลดมาเก็บไว้ รวมถึงสามารถขอยืมได้จากห้องสมุดโรงเรียน ห้องสมุดประชาชน หรือห้องสมุดทั่วไป เช่น TK Park ได้ด้วย
ตัวอย่าง เว็บไซต์/ แพลตฟอร์มที่มีนิทาน EF ฟรี (แบบเล่าเรื่องด้วยคลิปวิดีโอ)
- OBEC กระทรวงศึกษาธิการ
- หูยาวเล่าเรื่อง
- นิทานก่อนนอน
- รายการ : Kids Hour – ชั่วโมงนิทาน
- รายการ : สื่อเสียงนิทาน : นิทานเด็กเล็ก
- นิทานตื่นนอน
- Little Heart Book
ตัวอย่าง รายชื่อนิทาน EF ที่แนะนำ (มีทั้งแบบรูปเล่มและ E-book)
- เจ้ามังกรตัวร้าย กับเด็กชายขี้โมโห
- พระราชากับเมืองไร้รอยยิ้ม
- เก็บเองเก่งจัง
- หมีน้อยผู้กล้าหาญ
- คุณนกฮูกนักเต้นเท้าไฟ
- ฟ้ามุ่ยไม่โมโหแล้วค่ะ
- เจ้าหมูปิงปอง
- ต่อทางรถไฟ
- มะลิกับไมโล เตรียมตัวเที่ยวทะเล
- เก็บได้ให้คืน
ตัวอย่างเหล่านี้ เป็นนิทานออนไลน์ที่สามารถเปิดให้ลูกดูได้ แต่เพื่อประสิทธิภาพของการอ่าน แนะนำให้คุณพ่อคุณแม่เลือกอ่านแบบนิทานเล่ม เพื่อลดเวลาการใช้จอ ซึ่งสามารถขอยืมได้จากห้องสมุดโรงเรียน ห้องสมุดประชาชน และห้องสมุดทั่วไปได้โดยไม่มีค่าใช้จ่าย โดยอาจใช้ควบคู่กับกิจกรรมเสริม เช่น การตั้งคำถามหรือการสร้างบทบาทสมมติจากเรื่องราวในนิทานร่วมด้วย
MFGM สารอาหารในนมแม่เพื่อ IQ และทักษะจัดการสมอง EF ที่เหนือกว่า
MFGM สุดยอดสารอาหารสมองจากนมแม่ สารอาหารชนิดเดียวที่ช่วยให้ลูกมี IQ ที่เหนือกว่าตั้งแต่ 5 แรก ประกอบไปด้วยโปรตีนและไขมันกว่า 150 ชนิด เช่น สฟิงโกไมอีลิน ฟอสโฟลิปิด แกงกลิโอไซต์ ซึ่งเป็นสารอาหารที่มีส่วนช่วยสำคัญต่อการเสริมสร้างพัฒนาการด้านสมองและการเรียนรู้ ให้ลูกได้มีทักษะจัดการสมอง EF ที่เหนือกว่า
- สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.). พัฒนาทักษะ EF เด็กปฐมวัย. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก https://www.thaihealth.or.th/พัฒนาทักษะ-ef-เด็กปฐมวัย/. [6 ธันวาคม 2567].
- วารสารวิทยาลัยนครราชสีมา. ผลการจัดประสบการณ์เรียนรู้โดยใช้นิทานเพื่อพัฒนาทักษะสมอง (EF) ของเด็กปฐมวัย. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/hsjournalnmc/article/view/261008. [6 ธันวาคม 2567].
- ธนาคารหนังสือเพื่อเด็กปฐมวัย. อ่านนิทาน นำไปสู่ EF : นายแพทย์ประเสริฐ ผลิตผลการพิมพ์. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก https://childhoodbookbank.com/article/อ่านนิทาน-นำไปสู่-ef-นายแพ/. [6 ธันวาคม 2567].
- ปฐมวัยไทยแลนด์. ทักษะสมอง EF (Executive Functions) กับเด็กปฐมวัย. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก https://ecd.onec.go.th/knowledge/articles/4593/. [6 ธันวาคม 2567].
- Parents One. รวม 20 นิทานสร้าง EF อ่านเเล้วช่วยพัฒนาสมอง. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก https://www.parentsone.com/20-tale-make-kids-have-ef/. [6 ธันวาคม 2567].
บทความแนะนำสำหรับคุณแม่และลูกน้อย
