การให้นมลูกแฝดต้องทำอย่างไร ให้นมลูกแฝดท่าไหนที่ดีที่สุด

Enfa สรุปให้

• การให้นมลูกแฝดควรใช้ท่าอุ้มลูกฟุตบอลหรือท่าอุ้มด้านข้าง ซึ่งคุณแม่สามารถใช้ท่านี้ให้นมลูกแฝดพร้อมกันได้เลย
• คุณแม่ให้นมลูกแฝดควรทำสต็อกนมเผื่อไว้ยามจำเป็น เช่น คุณแม่ป่วย คุณแม่มีธุระต้องห่างลูกเป็นเวลานาน หรือคุณแม่ต้องกลับไปทำงาน แต่ไม่จำเป็นต้องทำสต็อกไว้จำนวนมาก
• คุณแม่ลูกแฝดควรเตรียมความพร้อมร่างกายตั้งแต่ก่อนคลอดจนถึงหลังคลอด เพื่อให้สามารถให้นมลูกได้นานที่สุด เพราะนมแม่ดีที่สุด และมีสารอาหารจำเป็นต่อพัฒนาการลูกอย่างมาก

นมแม่มีสารอาหารที่ครบถ้วนทำให้ทารกเจริญเติบโตและมีพัฒนาการที่สมวัย ทั้งยังทำให้เกิดความรักความผูกพันระหว่างคุณแม่กับลูกน้อย โดยทารกควรได้รับนมแม่ในช่วงแรกเกิดถึง 6 เดือน แต่หากคุณแม่มีลูกแฝดและกังวลใจว่าน้ำนมจะไม่เพียงพอกับการให้นมลูกแฝด จะแก้ปัญหานี้ได้อย่างไร? สามารถให้นมลูกแฝดพร้อมกันได้ไหม? สต็อกนมจำเป็นแค่ไหน? Enfa มีคำตอบมาให้แล้ว

ให้นมลูกแฝด พร้อมกันได้ไหม

คุณแม่ที่มีลูกแฝดสามารถให้นมลูกแฝดพร้อมกันได้โดยใช้ท่าให้นมลูกแฝดที่เหมาะสม เช่น ท่าอุ้มลูกฟุตบอล หรือท่าอุ้มด้านข้าง โดยไม่ต้องกังวลเรื่องน้ำนมไม่พอให้ลูกกินเพราะน้ำนมแม่จะผลิตตามความต้องการของลูก หากลูกดูดนมบ่อยต่อมน้ำนมก็จะผลิตน้ำนมเพิ่มตามความต้องการ หากคุณแม่มีน้ำนมน้อยสามารถใช้เครื่องปั๊มนมช่วยดูดกระตุ้นน้ำนมได้ หรือหากคุณแม่น้ำนมเยอะก็สามารถปั๊มนมเก็บเป็นสต็อกได้เช่นกัน

ทั้งนี้ ในช่วงสัปดาห์แรกหลังคลอด คุณแม่อาจเริ่มจากการให้นมลูกทีละคนเพื่อให้คุณแม่ได้ใช้เวลาร่วมกันกับลูกแต่ละคนอย่างใกล้ชิด ซึ่งจะช่วยให้คุณแม่สามารถดูระดับความลึกในการอมหัวนมของทารกและสังเกตความผิดปกติอื่น ๆ ที่อาจเกิดขึ้นได้ จากนั้นเมื่อคุณแม่เริ่มคุ้นชินกับท่าให้นมแล้วก็สามารถปรับมาให้นมลูกแฝดพร้อมกันได้ เพื่อคุณแม่จะได้มีเวลาพักผ่อนมากขึ้นด้วย

ท่าให้นมลูกแฝด

ท่าให้นมลูกมีทั้งหมด 4 ท่า ได้แก่
1. ท่านอนขวางบนตัก 
2. ท่านอนขวางบนตักประยุกต์ 
3. ท่าอุ้มลูกฟุตบอล 
4. ท่านอน 

โดยท่าที่เหมาะสำหรับให้นมลูกแฝดพร้อมกันคือ ‘ท่าอุ้มลูกฟุตบอล’ (Football Hold Position) เป็นท่าอุ้มด้านข้างโดยให้คุณแม่นั่งขัดสมาธิแล้วใช้หมอนรองแขนด้านข้างหรือวางบนหน้าตัก กอดลูกให้กระชับกับข้างลำตัวคุณแม่ในข้างเดียวกับที่จะดูดนม ใช้มือจับประคองที่ต้นคอและท้ายทอยลูก ให้ขาลูกชี้ไปทางด้านหลัง ลำตัวลูกอยู่ในท่ากึ่งตะแคงกึ่งหงายแนบชิดข้างลำตัวคุณแม่ แล้วใช้มืออีกข้างประคองเต้านม เมื่อทารกอ้าปากกว้างให้เคลื่อนริมฝีปากทารกเข้าหาตัวคุณแม่

โดยท่านี้เป็นท่าให้นมลูกแฝดที่สะดวกที่สุด ซึ่งปัจจุบันมีหมอนให้นมลูกแฝดที่ช่วยให้คุณแม่ให้นมลูกแฝดพร้อมกันได้ง่ายมากขึ้นด้วย และหากเป็นไปได้คุณแม่ควรมีคนช่วยเลี้ยงทารกอีกคนหนึ่ง เพื่อคอยช่วยอุ้มจับทารกขณะเข้าเต้า

ให้นมลูกแฝดด้วยนมแม่ล้วน ต้องเตรียมตัวอย่างไรบ้าง

การที่ลูกน้อยได้กินนมแม่นอกจากมีประโยชน์ในด้านสารอาหารจำเป็นต่อร่างกายทารกแล้ว ยังช่วยเสริมสร้างความผูกพันทางด้านอารมณ์ระหว่างแม่และลูกในขณะให้นมอีกด้วย สิ่งสำคัญคือคุณแม่ควรเตรียมความพร้อมร่างกายด้วยการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์  พักผ่อนให้เพียงพอ ทำจิตใจให้ผ่องใส หลีกเลี่ยงอบายมุขและยาบางชนิด ไม่ควรทำทุกอย่างด้วยตนเองทั้งหมด และอาจเตรียมเครื่องปั๊มนมไว้เพื่อช่วยปั๊มกระตุ้นน้ำนมหรือปั๊มน้ำนมไว้เป็นสต็อกได้ด้วย

นอกจากนี้ คุณแม่ยังสามารถเสริมด้วยนมสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์และให้นมบุตร เพื่อให้ได้รับสารอาหารที่ครบถ้วนตามที่ร่างกายต้องการ ไม่ว่าจะเป็น ดีเอชเอ โฟเลต โคลีน และแคลเซียม เช่น ดื่มนมเอนฟามาม่า เอพลัส วันละ 2 แก้ว เพื่อให้ได้แคลเซียมและโคลีนตามความต้องการของคุณแม่ตั้งครรภ์และให้นมบุตรในแต่ละวัน (THAI DRI) เพื่อให้สามารถให้นมลูกได้นานที่สุด

การให้นมลูกแฝด คุณแม่ต้องจัดการสต็อกนมอย่างไรให้เพียงพอ

การทำสต็อกนมไม่ได้หมายถึงมีน้ำนมไม่พอให้ลูกกินเสมอไป แต่การทำสต็อกนมยังมีประโยชน์หลายด้าน เช่น ใช้เครื่องปั๊มนมช่วยปั๊มกระตุ้นการสร้างน้ำนมและเก็บน้ำนมนั้นเป็นสต็อก หรือการจัดการสต็อกนมไว้เผื่อเหตุฉุกเฉิน เช่น คุณแม่ป่วย คุณแม่ติดธุระด่วน คุณแม่ต้องกลับไปทำงานประจำ หรือต้องเดินทางและไม่สามารถให้ลูกแฝดเข้าเต้าพร้อมกันได้ เป็นต้น

โดยการทำสต็อกนมนั้นหากเป็นคุณแม่ Full Time ที่อยู่กับลูกตลอดเวลาไม่ต้องทำสต็อกเยอะ และสามารถเก็บสต็อกนมเมื่อไรก็ได้ที่คุณแม่สะดวก แต่สำหรับคุณแม่ที่ต้องกลับไปทำงานหรือต้องอยู่ห่างจากทารกเป็นเวลานาน ต้องวางแผนในการทำสต็อกนมให้ดี โดยคำนวณปริมาณน้ำนมที่ลูกกินในแต่ละมื้อ และสามารถเริ่มปั๊มนมทำสต็อกได้ทันทีที่คุณแม่พร้อม เช่น ปั๊มทุก 5-6 ชั่วโมง หรือตามรอบการให้นมปกติ เพื่อให้ร่างกายจำว่าต้องให้นมลูกตามรอบเวลา น้ำนมแม่ไม่หด และไม่คัดเต้า

สำหรับการเก็บสต็อกนมนั้น ควรเก็บน้ำนมในภาชนะที่พอดีสำหรับนม 1 มื้อ โดยใช้ขวดนมสะอาดหรือถุงเก็บน้ำนมแม่ ปิดภาชนะให้มิดชิด และอย่าลืมเขียนวันและเวลาที่เก็บให้ชัดเจน โดย Enfa มีคำแนะนำสำหรับการเก็บสต็อกนมที่อุณหภูมิต่าง ๆ ดังนี้

• อุณหภูมิห้อง > 25 องศาเซลเซียส เก็บได้นาน 1 ชั่วโมง
• อุณหภูมิห้อง < 25 องศาเซลเซียส เก็บได้นาน 4 ชั่วโมง
• กระติกน้ำแข็ง อุณหภูมิ < 15 องศาเซลเซียส เก็บได้นาน 24 ชั่วโมง
• ตู้เย็นช่องธรรมดา อุณหภูมิ 4 องศาเซลเซียส เก็บได้นาน 4 วัน (96 ชั่วโมง)
• ตู้เย็นช่องแช่แข็งแบบประตูเดียว เก็บได้นาน 2 สัปดาห์
• ตู้เย็นช่องแช่แข็งแบบประตูแยก เก็บได้นาน 3 เดือน
• ตู้เแช่แข็งแบบประตูแบบ deep freezer อุณหภูมิ -19 องศาเซลเซียส เก็บได้นาน 6 เดือน

ส่วนการนำสต็อกนมมาใช้ ทารกสามารถกินนมที่เย็นหรือนมที่อยู่ในอุณหภูมิห้องได้เลย หากเป็นนมแช่แข็งควรย้ายจากช่องแช่แข็งมาไว้ช่องเย็นธรรมดาประมาณ 12 ชั่วโมง แล้วนำมาตั้งไว้ในอุณหภูมิห้อง (ไม่ควรนานเกิน 2 ชั่วโมง) ก่อนป้อนทารก และหากต้องการอุ่นนมให้แช่น้ำอุ่นที่มีอุณหภูมิไม่เกิน 40 องศาเซลเซียส เพื่อไม่ให้สารอาหารและสารภูมิต้านทานในนมแม่ถูกทำลาย ทั้งนี้การอุ่นนมอาจทำให้นมมีกลิ่นหืนแต่สามารถกินได้ตามปกติ

ข้อควรรู้เมื่อคุณแม่มือใหม่ให้นมลูกแฝด

1. คุณแม่ไม่ต้องกังวลเรื่องน้ำนมไม่พอให้ลูกแฝดกิน โดยการให้นมลูกแฝดด้วยเทคนิค 3 ดูด คือ ดูดเร็วภายใน 1 ชั่วโมงหลังคลอดเพื่อกระตุ้นให้น้ำนมมาเร็ว ดูดบ่อยทุก 2-3 ชั่วโมง และดูดให้ถูกวิธีคือลูกอ้าปากกว้าง อมหัวนมลึกถึงลานนม คางแนบเต้า ปลายจมูกชิดเต้านม และริมฝีปากบานออกคล้ายปากปลา
2. จับลูกเรอทุกครั้งหลังให้นมเสร็จ เพื่อลดอาการแน่นท้อง ซึ่งอาจเป็นสาเหตุให้ลูกน้อยแหวะนม
3. คุณแม่ไม่จำเป็นต้องทำสต็อกนมจำนวนมาก เนื่องจากการสต็อกนมอาจส่งผลกระทบต่อคุณแม่ ทำให้คุณแม่อ่อนเพลีย พักผ่อนไม่เพียงพอ ควรทำสต็อกแค่ให้ลูกพอกิน หรือตามความจำเป็นก็เพียงพอ
4. คุณแม่ให้นมลูกแฝดควรเตรียมความพร้อมร่างกายให้ดีที่สุด ด้วยการกินอาหารที่ดีมีประโยชน์ พักผ่อนให้เต็มที่ หรือเสริมสร้างโภชนาการเพิ่มเติมจากการดื่มนมสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์และให้นมบุตรเพื่อให้ได้รับโภชนาการระหว่างตั้งครรภ์ที่ครบถ้วน
5. คุณแม่ไม่ควรพยายามทำทุกอย่างด้วยตนเอง ควรขอความช่วยเหลือจากผู้อื่นบ้าง เช่น คุณพ่อ ให้ช่วยกันดูแลลูก เนื่องจากการเลี้ยงทารกไม่ใช่เพียงการให้นมเท่านั้น แต่ยังต้องดูแลเรื่องการนอน การขับถ่าย สุขอนามัย และอื่น ๆ อีกด้วย

แลคโตเฟอร์ริน สุดยอดสารอาหารในน้ำนมเหลือง

น้ำนมที่ร่างกายผลิตขึ้นในระยะ 1-3 วันแรกหลังคลอด เรียกว่า “น้ำนมเหลือง” (Colostrum) ถือเป็นน้ำนมส่วนที่ดีที่สุด เพราะมีภูมิคุ้มกันสูง เปรียบเสมือนวัคซีนธรรมชาติจากอกแม่ รวมทั้งมี “แลคโตเฟอร์ริน” สารอาหารสำคัญในนมน้ำเหลือง ซึ่งพิสูจน์แล้วว่าช่วยเสริมภูมิคุ้มกัน และลดความเสี่ยงในการเจ็บป่วย 

• ต้านเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส และเชื้อรา 
• กระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันให้แข็งแรง ลดโอกาสการติดเชื้อที่ระบบทางเดินหายใจ
• ส่งเสริมสุขภาพทางเดินอาหาร ด้วยการเพิ่มจำนวนจุลินทรีย์สุขภาพ และทำให้ผนังลำไส้แข็งแรง ลดโอกาสการเกิดท้องเสีย
   

บทความแนะนำสำหรับคุณแม่และลูกน้อย

• ท่าให้นมและเทคนิคการดูดนมของลูก
• เต้านมคุณแม่ดูแลอย่างไร?
• ลูกดูดนมแม่ได้ถูกท่าหรือยังนะ
• รู้จักเต้านมของแม่
• รู้ไหม? นมแม่อยู่ได้กี่ชม. เก็บนมแม่ยังไงให้อยู่ได้นานๆ
• ให้ลูกกินนมแม่ถึงกี่เดือนดีนะ