น้ำนมใส จากเต้า กับประโยชน์ต่อลูกน้อยที่คุณแม่มือใหม่ควรรู้

เลือกอ่านตามหัวข้อ

• น้ำนมใส คืออะไร ทำไมน้ำนมสีใส
• นมแม่สีใส จะเกิดขึ้นในช่วงไหน
• น้ำนมสีใส กับประโยชน์ต่อลูกน้อย
• นมแม่ใสกับอาการท้องอืด หิวบ่อย ของลูกน้อย
• นมแม่ที่มี MFGM เพื่อ IQ และทักษะสมองเพื่อความสำเร็จ EF ที่เหนือกว่า

น้ำนมใส เป็นน้ำนมแม่ที่ไหลในช่วงแรกที่ลูกเริ่มดูดนม มีคาร์โบไฮเดรตสูงและไขมันต่ำ อุดมด้วยคุณค่าทางสารอาหารที่จำเป็นต่อลูกน้อยอย่างครบถ้วนสมบูรณ์ น้ำนมใสเป็นส่วนที่ไหลออกมาก่อนเนื่องจากไหลออกจากเต้าได้ง่ายกว่าน้ำนมส่วนที่มีไขมันมากกว่า เรามาไขข้อสงสัยว่าน้ำนมใสคืออะไร กับบทความนี้จากเอนฟากันค่ะ

น้ำนมใส คืออะไร ทำไมน้ำนมสีใส

น้ำนมใส (Foremilk) คือน้ำนมส่วนหน้าที่ลูกจะได้รับในช่วงแรกๆ ของการให้นมในแต่ละครั้ง มีสีขาวใส สาเหตุที่น้ำนมในส่วนแรกใสกว่าน้ำนมส่วนท้าย (Hindmilk) เนื่องจากน้ำนมใสประกอบไปด้วยน้ำถึง 80% ทำให้มีความเข้มข้นน้อยกว่านั่นเอง

ส่วนน้ำนมส่วนท้ายเป็นน้ำนมสีขาวที่ไหลออกมาในช่วงท้ายก่อนที่เต้านมจะเริ่มผลิตน้ำนมใหม่ มีความเข้มข้นมากกว่าน้ำนมส่วนหน้าเพราะมีปริมาณไขมันมากกว่า จึงเป็นโภชนาการที่เพิ่มน้ำหนักลูกน้อยได้ น้ำนมส่วนหน้ามีปริมาณแลคโตสมากกว่าน้ำนมส่วนท้าย เนื่องจากเป็นส่วนที่ให้พลังงานแก่ลูกน้อย จึงมีน้ำตาลสูงกว่า

นมแม่สีใส จะเกิดขึ้นในช่วงไหน

คุณแม่อาจสังเกตเห็นว่าน้ำนมใสมากในช่วงแรกของการให้นมลูก ซึ่งเป็นลักษณะปกติของน้ำนมส่วนหน้า ความใสของน้ำนมส่วนนี้จะช่วยให้ลูกน้อยขับถ่ายได้ง่าย ช่วยให้ลูกไม่กระหายน้ำ และกำจัดบิลิรูบิน (Bilirubin) หรือสารสีเหลืองในร่างกายที่ทำให้เกิดภาวะตัวเหลืองได้เร็วขึ้น

น้ำนมสีใส กับประโยชน์ต่อลูกน้อย

น้ำนมใสมีประโยชน์อย่างไร น้ำนมใสมีทั้งวิตามินและแร่ธาตุที่เป็นประโยชน์ต่อการเจริญเติบโตของลูกน้อย อีกทั้งยังมีสารอาหารสำคัญอย่าง MFGM หรือเยื่อหุ้มอนุภาคไขมันในน้ำนมแม่ ซึ่งเป็นองค์ประกอบสำคัญในการสร้างเส้นใยประสาท (Myelin Sheath) เพิ่มประสิทธิภาพในการส่งสัญญาณประสาทและเชื่อมต่อระหว่างเซลล์สมอง ทำให้ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ สามารถเรียนรู้และจดจำได้ดียิ่งขึ้น

นอกจากนี้ น้ำนมใสยังเป็นโภชนาการที่ย่อยง่าย เหมาะกับระบบย่อยอาหารของเด็กเล็กที่ยังพัฒนาไม่ได้เต็มที่ ทำให้ขับถ่ายได้ง่าย และยังมีสารอาหารสำคัญอื่น ๆ ที่ไม่เพียงช่วยเสริมสร้างพัฒนาการการเจริญเติบโต แต่ยังช่วยส่งเสริมระบบภูมิคุ้มกันของลูกน้อยให้ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพอีกด้วย

นมแม่ใสกับอาการท้องอืด หิวบ่อย ของลูกน้อย

อาการท้องอืดของลูกน้อยสามารถเกิดได้จากหลายสาเหตุ ไม่ว่าจะเป็นการให้นมผิดท่า จุดขวดนมมีขนาดที่ไม่เหมาะสมกับขนาดปากลูกน้อย ทำให้อากาศเล็ดลอดเข้าไปได้ในขณะให้นม หรือปัญหาน้ำนมไม่สมดุล ได้รับน้ำนมส่วนหน้ามากไปก็ทำให้เกิดอาการท้องอืดได้

สำหรับอาการท้องอืด หิวบ่อย ที่เกิดจากความไม่สมดุลของน้ำนมสีขาวใส (Foremilk imbalance) มีสาเหตุมาจากการให้นมส่วนหน้ามากเกินไป จนทำให้ลูกไม่สามารถย่อยแลคโตสได้ตามปกติและทำให้ท้องอืด

ที่เป็นเช่นนี้ก็เพราะว่าน้ำนมสีใสมีปริมาณน้ำเยอะแต่ไขมันน้อย ทำให้แลคโตสในน้ำนมไหลผ่านลำไส้ได้อย่างรวดเร็วกว่าปกติ แลคโตสที่ยังไม่ถูกย่อยจะไปสะสมในลำไส้ใหญ่ ซึ่งจุลินทรีย์ในลำไส้ใหญ่จะหมักและย่อยแลคโตสแทนการย่อยในลำไส้เล็ก ทำให้เกิดแก๊สในปริมาณมาก

แก๊สที่สะสมในลำไส้ใหญ่ทำให้ลูกมีอาการไม่สบายตัวและท้องอืดจนร้องไห้งอแงได้ คุณแม่จึงควรให้นมในปริมาณที่พอเหมาะ เพื่อให้ร่างกายของลูกน้อยใช้เวลาย่อยแลคโตสได้อย่างมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้น้ำนมส่วนนี้มีไขมันในปริมาณน้อย ทำให้ย่อยได้ไว เป็นสาเหตุที่ทำให้ลูกหิวบ่อยนั่นเอง

อาการที่เป็นสัญญาณว่าลูกน้อยท้องอืด

• ร้องไห้โยเย
• หน้าแดง
• ท้องป่อง
• ดิ้นหรืออยู่ไม่นิ่งหลังการให้นม

วิธีป้องกันไม่ให้ลูกมีอาการท้องอืดหลังให้นม อาจทำได้ด้วยการให้ลูกดูดนมจากเต้าให้หมดเกลี้ยงทีละข้าง ไม่ย้ายเต้าเร็วเกินไป เพื่อให้ลูกได้สารอาหารจากน้ำนมส่วนหน้าและส่วนท้ายจากเต้าเดียวกันอย่างครบถ้วนและสมดุล

การย้ายเต้าไวทำให้ลูกได้รับนมส่วนหน้าของนมทั้งสองเต้าเยอะ จนอาจได้รับนมส่วนท้ายน้อยหรือไม่ได้รับเลย ซึ่งนอกจากจะทำให้ลูกท้องอืดแล้ว ยังอาจทำให้อุจจาระเหลวด้วย นอกจากนี้ คุณแม่ยังสามารถทำตามเคล็ดลับต่อไปนี้ เพื่อป้องกันลูกน้อยท้องอืดหลังให้นม

• เมื่อปั๊มนมใส่ขวดนม ควรเลือกขวดนมที่มีขนาดจุกที่พอดี ไม่เล็กไม่ใหญ่จนเกินไป เพื่อให้ความเร็วในการดูดนมอยู่ในระดับที่เหมาะสม
• จับลูกนอนหงายแล้วจับขาทั้งสองข้างแล้วขยับให้เป็นท่าปั่นจักรยานเพื่อไล่แก๊สออก
• อุ้มลูกพาดบ่า และลูบบริเวณหลังจากล่างขึ้นบนเพื่อช่วยให้ลูกเรอเอาอากาศออก
• เริ่มให้นมก่อนลูกเริ่มร้องไห้โยเยเพราะหิวนม เพื่อไม่ให้ลูกร้องไห้และอ้าปากกลืนอากาศมากกว่าปกติ
• ในช่วงที่ลูกตื่นจับนอนคว่ำเป็นระยะเวลาสั้นๆ ตลอดทั้งวัน เพื่อไล่ลมในท้องของลูก
  

นมแม่ที่มี MFGM เพื่อ IQ และทักษะสมองเพื่อความสำเร็จ EF ที่เหนือกว่า

คุณพ่อคุณแม่รู้ไหมคะว่า เด็กจะมีพัฒนาการ IQ และ EQ ที่ก้าวล้ำตั้งแต่ยังเล็กได้นั้น นอกจากการฝึกฝน เลี้ยงดู และอบรมสั่งสอนแล้ว การใส่ใจกับโภชนาการตั้งแต่ลูกยังเล็ก โดยเฉพาะในช่วง 5 ปีแรกของชีวิตนั้น ถือว่าเป็นการปูพื้นฐานที่สำคัญ ซึ่งจะช่วยให้ลูกพร้อมเติบโตมาเป็นเด็กที่ทั้งฉลาดทางความคิดและฉลาดทางอารมณ์

โดยโภชนาการที่สำคัญที่ลูกน้อยควรได้รับก็คือนมแม่ เพราะในนมแม่มีสารอาหารอย่าง MFGM หนึ่งเดียวที่มีงานวิจัยรองรับว่า* ช่วยให้มี IQ และ EF ที่เหนือกว่าตั้งแต่ 5 ขวบปีแรก ให้ลูกพร้อมกว่าเมื่อถึงวัยเข้าเรียน โดย MFGM ในนมแม่ เป็นองค์ประกอบสำคัญในการสร้างเส้นใยประสาท (Myelin Sheath) และเพิ่มประสิทธิภาพในการส่งสัญญาณประสาทเชื่อมต่อระหว่างเซลล์สมอง ทำให้สมองทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ สามารถเรียนรู้และจดจำได้ดียิ่งขึ้น

*สถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติมหาราชินีและศูนย์นมแม่แห่งประเทศไทย. นมแม่กับการพัฒนาทักษะสมองส่วน Executive Function. 2561