ปัญหาหัวนมบอดและวิธีแก้ เรื่องที่คุณแม่มือใหม่ควรรู้

ปัญหาหัวนมบอดในคุณแม่มือใหม่ 

หากคุณแม่มือใหม่กำลังสงสัยว่าหัวนมบอดหรือบุ๋ม หรือไม่ เรามีวิธีทดสอบง่ายๆ มาฝาก เพียงแค่ใช้นิ้วโป้งและนิ้วชี้คีบบริเวณลานนมขึ้นมา (ลานนมคือบริเวณวงกลมสีคล้ำรอบหัวนม) ถ้าเป็นหัวนมปกติ เวลาทำเช่นนี้หัวนมจะยื่นออกมา หากไม่ยื่นออก นั่นแสดงว่าหัวนมแบน และถ้าเป็นหัวนมบอด หัวนมจะหดเข้าข้างในไปเลย อย่างไรก็ดี ไม่ใช่เรื่องผิดปกตินัก หากพบว่าหัวนมของคุณบอดหรือบุ๋มข้างหนึ่ง ส่วนอีกข้างยังเป็นปกติดี

       แต่ที่คุณแม่มือใหม่ควรทราบและสำคัญยิ่งคือ คุณแม่ยังคงให้ลูกดูดนมแม่จากเต้านมได้ แม้ว่าหัวนมของคุณจะบอดหรือบุ๋มเข้าไปก็ตาม เพราะที่จริงแล้ว น้ำนมที่ไหลเข้าสู่ปากลูกนั้นมาจากบริเวณลานนม หาใช่จากหัวนมไม่ เมื่อลูกอมหัวนมอย่างถูกวิธีคือครอบไปถึงลานนมและออกแรงดูด ลูกจะดึงหัวนมให้ยื่นออกมาในตำแหน่งและรูปทรงที่พอเหมาะพอดีต่อการได้รับน้ำนมอย่างเต็มที่เองโดยอัตโนมัติ

ฝึกลูกให้ดูดนมถูกวิธี เพื่อชนะปัญหาหัวนมบอด 

       การให้ลูกดูดนมถูกวิธีเป็นหัวใจสำคัญของการแก้ไขปัญหาการเลี้ยงลูก ด้วยนมแม่เกือบจะทุกปัญหาเลยทีเดียว เรื่องหัวนมบอดนี้ก็เช่นกันค่ะ

       ทารกเกิดใหม่ที่มีความตื่นตัวและสามารถอมหัวนมถูกวิธีและดูดนมได้ดีตั้งแต่ต้น จะเป็นทางแก้ไขปัญหาหัวนมแบนหรือบุ๋มได้ดีที่สุด การฝึกให้ทารกเรียนรู้วิธีการดูดนมอย่างถูกต้องในช่วง 1-2 วันแรกที่เขาเกิดมา อันเป็นช่วงที่น้ำนมของคุณแม่ยังไม่ไหลนั้น จึงเป็นหัวใจสำคัญและเป็นเรื่องง่ายมากที่สมควรรีบทำให้เห็นผล ไม่อย่างนั้น อาการคัดตึงเต้านมที่เกิดขึ้นจะมีแนวโน้มทำให้หัวนมที่แบนอยู่แล้วยิ่งยุบลงไป และทำให้ทารกดูดได้ลำบากขึ้นค่ะ

       ดังนั้น คุณแม่จึงควรวางแผนให้ลูกน้อยได้มาอยู่กับคุณแม่โดยเร็วที่สุดภายหลังคลอด เพื่อที่แม่กับลูกจะได้โอกาสฝึกเรื่องการให้นมแม่และการดูดนมอย่างเต็มที่ร่วมกัน 

เทคนิคแก้ปัญหาหัวนมบอด 

       หากคุณแม่พบกับปัญหาหัวนมบอด ไม่ว่าจะแบนหรือบุ๋ม ลองทำตามคำแนะนำต่อไปนี้ดูนะคะ

• ให้ความสำคัญกับวิธีการดูดนมของลูก โดยทบทวนหลักการพื้นฐานหรือปรึกษา ผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับเรื่องนี้  ต้องทำให้มั่นใจว่าลูกดูดนมถูกวิธีทุกครั้ง นั่นคือลูกต้องอ้าปากกว้างและอมลึกถึงลานนม
• “สร้าง" หัวนมขึ้นมา ด้วยเทคนิคการบีบเต้านมเข้าหากัน  เพื่อให้เนื้อเยื่อบริเวณรอบหัวนมยื่นออกมามากขึ้น ลูกจะได้ดูดโดยสะดวก ระหว่างลูกดูด คุณแม่ควรประคองเต้านมโดยให้นิ้วหัวแม่มืออยู่ด้านบนและนิ้วอื่นๆ อยู่ด้านล่าง กดนิ้วลงพร้อมกับรั้งเต้านมเข้าหาตัว วิธีนี้จะทำให้ลานนมยื่นออกมาและช่วยให้ทารกอมลานนมได้ง่ายขึ้น
• ใช้ที่ปั๊มนม เพื่อช่วยดึงหัวนมให้ยื่นออกมาก่อนจะให้นมลูก โรงพยาบาลหลายแห่งมักมีที่ปั๊มนมไฟฟ้าคุณภาพดีไว้ให้บริการ ซึ่งหากใช้ถูกวิธี ถือเป็นเครื่องมือผู้ช่วยชั้นดีในการดึงหัวนมให้ยื่นออกมาโดยไม่ทำให้เจ็บ  
• ลองสวมปทุมแก้ว  เพื่อช่วยแก้ปัญหาให้คุณแม่ที่มีหัวนมบอด แบนหรือบุ๋ม ปทุมแก้วทำจากพลาสติกและมีสองส่วน ส่วนแรกมีรูตรงกลางเพื่อให้หัวนมยื่นออกมาเมื่อสวมใส่ กับอีกส่วนหนึ่งเป็นทรงกลมซึ่งจะพอเหมาะพอดีเมื่อสวมเสื้อชั้นในทับ ใช้สวมใส่ในระหว่างมื้อนมหรือก่อนให้นมราวครึ่งชั่วโมง แรงกดของปทุมแก้วจะช่วยนวดผิวหนังบริเวณรอบลานนมให้นุ่มและทำให้หัวนมยื่นออกมา

       ปทุมแก้วมีสองแบบ แบบหนึ่งจะมีรูกว้างใช้สำหรับคุณแม่ที่มีปัญหาเจ็บหัวนม แต่สำหรับกรณีหัวนมบอด แบนหรือบุ๋ม ต้องใช้ปทุมแก้วแบบรูเล็กกว่า ซึ่งจะพอดีกับฐานนม

 ลองใช้แผ่นครอบหัวนม โดยขอคำแนะนำจากพยาบาลหรือเจ้าหน้าที่คลินิกนมแม่ ซึ่งจะบอกวิธีใช้แผ่นครอบหัวนมโดยไม่ทำให้น้ำนมของคุณแม่ลดลง