อาหารหลังคลอดกินอะไรดี อาหารแม่หลังคลอดห้ามกินอะไรบ้าง

Enfa สรุปให้

• แม่ให้นมบุตรยังคงจำเป็นต้องเข้มงวดกับอาหารการกินอยู่เหมือนกับช่วงที่ตั้งครรภ์ อีกทั้งคุณแม่ยังต้องใส่ใจอาหารการกินให้มากขึ้นเป็นพิเศษ โดยเฉพาะในเรื่องของแคลอรี่ที่จะต้องกินให้มากขึ้นเพื่อให้เพียงพอต่อร่างกายของแม่ และเพื่อให้มีน้ำนมเพียงพอสำหรับทารก รวมถึงรับประทานอาหารที่มีสารอาหารสูงเพียงพอต่อการสร้างน้ำนมที่มีคุณภาพ
  
  
• อาหารคุณแม่หลังคลอดควรจะต้องปลีกตัวให้ห่างจากผลิตภัณฑ์จากสมุนไพรต่าง ๆ โดยเฉพาะสมุนไพรในรูปแบบกิน เนื่องจากสมุนไพรโดยมากนั้นมีผลการวิจัยและผลการศึกษาที่ไม่เพียงพอจะรองรับความปลอดภัยต่อสตรีมีครรภ์และหญิงให้นมบุตร
  
  
• แม่ให้นมบุตรหลังคลอด ควรงดแอลกอฮอล์ไปจนกว่าลูกจะหย่านมแม่ เนื่องจากแอลกอฮอล์มีผลทำให้น้ำนมน้อยลง มากไปกว่านั้น ยิ่งคุณแม่ดื่มแอลกอฮอล์มากแค่ไหน ทารกก็ยิ่งเสี่ยงที่จะได้รับแอลกอฮอล์ผ่านนมแม่ตามไปด้วย
  
  
• คุณแม่ไม่ควรพลาดให้นมลูกในช่วงที่น้ำนมระยะแรกกำลังไหล หรือที่เรียกว่า น้ำนมเหลือง ที่จะพบสารอาหารที่ช่วยเสริมภูมิคุ้มกันให้ลูก นั่นคือ แลคโตเฟอร์ริน

เลือกอ่านตามหัวข้อ

• อาหารหลังคลอด
• แม่หลังคลอดห้ามกินอะไรบ้าง
• ผ่าคลอดห้ามกินอะไร
• ผลไม้ที่ห้ามกินหลังคลอด
  

คุณแม่หลังคลอดหลาย ๆ คน อาจจะคิดว่า เอาล่ะ!ในที่สุดหลังจาก 9 เดือนอันยาวนาน อาหารต่างๆ ที่ชอบและต้องดไป ตอนนี้จะกลับมากินได้อีกครั้งแล้ว

แต่ก่อนที่คุณแม่จะกินอาหารอะไรก็ตามในช่วงให้นมบุตรหลังคลอด ควรมาเช็กดูก่อนว่า อาหารเหล่านั้นเป็นอาหารแม่หลังคลอดห้ามกินที่ควรหลีกเลี่ยงในช่วงให้นมบุตรหรือเปล่า

บทความนี้จาก Enfa ได้รวบรวมเอาสาระดี ๆ มาฝากคุณแม่ ๆ ทั้งหลาย มาดูกันว่า อาหารหลังคลอดสำคัญอย่างไร หลังคลอดห้ามกินอะไรบ้าง และอาหารแม่หลังคลอดแบบไหนที่ควรหลีกเลี่ยง รวมไปถึงผ่าคลอดกินอะไรได้บ้าง

อาหารหลังคลอดเป็นสิ่งที่แม่ให้นมบุตรยังคงจำเป็นที่จะต้องเข้มงวดกับอาหารการกินอยู่เหมือนกับช่วงที่ตั้งครรภ์ เพียงแต่ช่วงให้นมบุตรหลังคลอด คุณแม่จำเป็นจะต้องใส่ใจอาหารการกินให้มากขึ้นเป็นพิเศษ

โดยเฉพาะในเรื่องของแคลอรี่ที่จะต้องกินให้มากขึ้นเพื่อให้เพียงพอต่อร่างกายของแม่ เพียงพอต่อการสร้างน้ำนมที่มีคุณภาพ และเพื่อให้มีน้ำนมเพียงพอสำหรับทารก

มากไปกว่านั้น อาหารที่กินเข้าไป จะถูกส่งต่อผ่านทางน้ำนมไปยังทารก ดังนั้น ไม่ว่าคุณแม่กินอะไรมา ทารกก็จะได้รับสารอาหารเหล่านั้นด้วยเหมือนกัน จึงเป็นเหตุผลว่าทำไมแม่ให้นมบุตรจึงไม่ควรมองข้ามเรื่องอาหารการกิน

แม่หลังคลอดสามารถกินอาหารที่หลากหลายได้ตามปกติ เพียงแต่อาจจะมีอาหารบางชนิดที่ควรจะต้องงดไปก่อนเลยยาว ๆ จนกว่าลูกจะหย่านม แต่...แม่หลังคลอดห้ามกินอะไรบ้าง ไม่ว่าจะคลอดธรรมชาติหรือผ่าคลอดห้ามกินอะไรบ้างนั้น เรามาลองดูกันค่ะ

อาหารคุณแม่หลังคลอด อาหารแม่ลูกอ่อน ที่ห้ามกินเด็ดขาด เลี่ยงได้เลี่ยง

• ผลิตภัณฑ์จากสมุนไพรต่าง ๆ สำหรับคนไทยเรานั้น มีศาสตร์ของสมุนไพรและยาพื้นบ้านอยู่หลายแขนง ซึ่งก็จะมีสรรพคุณแตกต่างกันออกไป แต่สำหรับแม่ลูกอ่อนที่อาจจะสงสัยว่าแล้ว แม่หลังคลอดห้ามกินอะไรบ้าง แม่ลูกอ่อนห้ามกินอะไร แม่ให้นมบุตรหลังคลอด ควรเลี่ยงอะไร ก็ต้องขอบอกเลยว่าสิ่งแรกที่ควรจะต้องปลีกตัวให้ห่าง ก็คือผลิตภัณฑ์จากสมุนไพรต่าง ๆ โดยเฉพาะสมุนไพรในรูปแบบกิน เนื่องจากสมุนไพรโดยมากนั้นมีผลการวิจัยและผลการศึกษาที่ไม่เพียงพอจะรองรับความปลอดภัยต่อสตรีมีครรภ์และหญิงให้นมบุตร
  
  
• แอลกอฮอล์ จริง ๆ ก็เป็นสิ่งที่ต้องห้ามมาตั้งแต่ก่อนตั้งครรภ์และขณะตั้งครรภ์ แม้ว่าจะคลอดลูกแล้วคุณแม่ก็ยังจำเป็นจะต้องงดแอลกอฮอล์ไปจนกว่าลูกจะหย่านมแม่ เนื่องจากแอลกอฮอล์มีผลทำให้น้ำนมน้อยลง มากไปกว่านั้น ยิ่งคุณแม่ดื่มแอลกอฮอล์มากแค่ไหน ทารกก็ยิ่งเสี่ยงที่จะได้รับแอลกอฮอล์ผ่านนมแม่ตามไปด้วย ถือเป็นอาหารแม่หลังคลอดห้ามกินเด็ดขาด

สำหรับแม่ที่คลอดธรรมชาติหรือผ่าคลอดกินอะไรได้บ้าง อาหารบางอย่างคุณแม่สามารถที่จะกินหรือดื่มได้บ้าง แต่...ไม่ควรมากเกินกว่าที่กำหนด เพราะเสี่ยงที่จะส่งผลต่อกระบวนการผลิตน้ำนม รวมถึงยังอาจส่งผ่านไปยังทารก อาจทำให้ทารกไม่สบายจากอาหารที่ควรหลีกเลี่ยงเหล่านี้

• ชา กาแฟ ชากับกาแฟถือเป็นเครื่องดื่มยอดนิยม คุณแม่หลายคนติดดื่มชาและกาแฟมาตั้งแต่ก่อนตั้งครรภ์ ช่วงตั้งครรภ์อาจจะมีงดไปบ้าง และตั้งใจจะกลับมาดื่มหลังคลอด ก็ต้องขอบอกว่าสามารถดื่มได้ แต่ควรลิมิตไว้ที่ 200-300 มิลลิกรัมต่อวัน หรือไม่เกิน 2-3 ถ้วยต่อวัน เนื่องจากชาและกาแฟมีคาเฟอีน การดื่มเอาคาเฟอีนเข้าสู่ร่างกายเกินกว่าที่กำหนด คาเฟอีนส่วนเกินเสี่ยงที่จะถูกส่งต่อไปสู่ทารกผ่านน้ำนมแม่ และคาเฟอีนอาจมีผลต่อการนอนหลับของทารกได้
  
  
• ช็อกโกแลต ขนมหวานยอดนิยม ก็เป็นอีกหนึ่งอาหารที่มีอุดมไปด้วยคาเฟอีน คุณแม่สามารถกินได้บ้าง แต่ไม่ควรกินเยอะจนเกินไป หรือก่อนจะกินควรอ่านฉลากสินค้าก่อนว่าช็อกโกแลตนั้นมีปริมาณคาเฟอีนเท่าไหร่ จำกัดอย่าให้เกิน 200-300 มิลลิกรัมต่อวัน
  
  
• ปลาและอาหารทะเล อ่านถึงตรงนี้คุณแม่อ่านจะขมวดคิ้ว ไหนบอกว่าปลาดีต่อสุขภาพ ทำไมถึงเป็นอาหารคุณแม่หลังคลอดควรจะเลี่ยงล่ะ? ซึ่งเราคงไม่อาจปฏิเสธความจริงที่ว่าปลาให้คุณค่าทางสารอาหารต่อแม่ตั้งครรภ์และแม่หลังคลอดได้ แต่ในขณะเดียวกันเราก็ไม่อาจปฏิเสธข้อเท็จจริงที่ว่า ปลายหลายชนิดมีความเสี่ยงของการปนเปื้อนสารปรอท ซึ่งจะเป็นอันตรายต่อทั้งสุขภาพของแม่และทารก เสี่ยงที่ทารกจะมีความบกพร่องต่อระบบประสาทและมีพัฒนาการล่าช้า อย่างไรก็ตาม คุณแม่สามารถกินปลาได้ตามปกติ แต่สำหรับอาหารทะเลและปลาบางชนิดที่มีความเสี่ยงต่อการปนเปื้อนของสารปรอทสูง เช่น ปลาทูน่าพันธุ์ตาโต ปลาแมคเคอเรล ปลากระโทงสีน้ำเงิน ปลาหัวเมือก ปลาฉลาม ปลากระโทงดาบ ปลาไทล์ฟิช ปลาเหล่านี้ไม่ควรกินมาก ควรจำกัดการกินปลาเหล่านี้แค่เพียง 225–340 กรัมต่อสัปดาห์
  
  
• อาหารที่มีรสเผ็ดร้อน ส่วนมากแล้วทารกจะไม่ค่อยมีปัญหากับกลุ่มอาหารที่เผ็ดร้อนเหล่านี้นัก แต่...เด็กทุกคนไม่เหมือนกัน คุณแม่ควรสังเกตอาการของทารกที่กินนมแม่หลังจากที่คุณแม่กินอาหารเผ็ดร้อน ดูว่าทารกมีอาการท้องเสีย จุกเสียดบ้างหรือเปล่า ถ้าหากมีปฏิกิริยาล่ะก็ คุณแม่อาจจะต้องลดการกิดของเผ็ด ของแซ่บลงมาหน่อย
  
  
• นมวัว นมจากพืช ปัญหาของการดื่มนมก็ไม่ต่างจากการกินอาหารเผ็ดร้อน ในช่วงที่คุณแม่ดื่มนม คุณแม่ควรสังเกตอาการของทารกหลังกินนมแม่ด้วยว่า มีความผิดปกติหรือไม่ เพราะทารกอาจจะแพ้โปรตีนนมวัวที่ถูกส่งผ่านนมแม่ หรือแพ้ถั่วเหลืองที่ถูกส่งผ่านมาทางนมแม่ อย่างไรก็ตาม กรณีนี้อาจจะพบได้ไม่บ่อยนัก
  
  
• ของหวาน คุณแม่ไม่ควรกินของหวานมากจนเกินไปนัก เพราะนอกจากจะเสี่ยงต่อน้ำหนักขึ้นแล้ว ยังเสี่ยงต่อเบาหวานอีกด้วย มากไปกว่านั้น ปริมาณแคลอรี่จากของหวานที่ถูกส่งผ่านน้ำนมแม่ อาจสะสมจนทารกเสี่ยงที่จะเป็นโรคอ้วนในเด็ก หรือเบาหวานอีกด้วย

ผ่าคลอดกินอะไรได้บ้าง คุณแม่ที่ผ่าคลอดเองก็อาจจะสงสัยเหมือนกันว่า แล้วแบบนี้ คนผ่าคลอดห้ามกินอะไรบ้าง ล่ะ? เหมือนกับคนที่คลอดปกติหรือเปล่า ซึ่งก็แน่นอนว่าโดยมากแล้วก็ไม่ต่างไปจากแม่ที่คลอดปกติเท่าไหร่นัก เช่น ควรงดแอลกอฮอล์ คาเฟอีน และสมุนไพรต่าง ๆ รวมถึงยังสามารถกินอาหารบางอย่างที่แม่คลอดธรรมชาติอาจจะพอกินได้บ้างแต่ไม่ควรกินเยอะ แม่ผ่าคลอดก็สามารถกินได้เหมือนกัน

แต่ก็มีอาหารบางอย่างที่คุณแม่ผ่าคลอดอาจจะต้องหลีกเลี่ยงไปจนกว่าแผลผ่าตัดจะหายดี หรือจนกว่าจะเลิกให้นมบุตร ดังนี้

• น้ำอัดลม เพราะเสี่ยงที่จะเกิดแก๊สในระบบขับถ่าย และทำให้ท้องอืด แม่ที่ผ่าคลอดจำเป็นจะต้องระวังอาหารที่จะส่งผลต่อระบบขับถ่ายให้มาก ซึ่งจะเสี่ยงต่ออาการไม่สบายท้องมากขึ้น
  
  
• อาหารที่มีรสเผ็ดร้อน อาจก่อให้เกิดอาการระคายเคืองบริเวณภายในลำไส้ หรือปวดท้อง ซึ่งคนที่เพิ่งผ่านการผ่าตัดมา ควรจะหลีกเลี่ยงอาหารกลุ่มนี้จนกว่าแผลผ่าตัดเริ่มหายดี

แม่หลังคลอดห้ามกินอะไรบ้างที่เป็นผลไม้ คุณแม่หลังคลอดสามารถกินผลไม้ได้ทุกชนิด ไม่มีผลไม้ชนิดใดที่ต้องงดหรือหลีกเลี่ยงเป็นพิเศษ เพราะผลไม้เป็นแหล่งอาหารที่มีประโยชน์ต่อคุณแม่และทารกที่กินนมแม่

เว้นเสียแต่ว่าคุณแม่จะมีอาการแพ้ผลไม้บางชนิด เช่น แพ้แอปเปิ้ล แพ้ส้ม ซึ่งถ้าหากแพ้ผลไม้ชนิดใดก็ควรงดผลไม้ชนิดนั้น เพื่อป้องกันไม่ให้คุณแม่หลังคลอดเกิดอาการแพ้ขึ้นมา

น้ำนมเหลืองมีแลคโตเฟอร์รินส่งเสริมภูมิคุ้มกันลูกน้อย

ในน้ำนมระยะแรก หรือ ระยะ น้ำนมเหลือง จะมีลักษณะเป็นสีเหลืองเข้ม และจะไหลออกมาในช่วง 1-3 วันแรกหลังคลอด จะพบสารอาหารสำคัญชื่อว่า แลคโตเฟอร์ริน ซึ่งเป็นโปรตีนในนมแม่ที่ทำหน้าที่ต่อต้านเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส และเชื้อรา จึงช่วยส่งเสริมภูมิคุ้มกันให้ลูกน้อยแข็งแรง

ให้นมลูกกินกาแฟได้ไหม

แม่ให้นมบุตรสามารถดื่มชาและกาแฟได้ แต่ไม่ควรดื่มเกิน 2-3 ถ้วย หรือควรดื่มแค่เพียง 200-300 มิลลิกรัมต่อวัน เพื่อป้องกันไม่ให้ร่างกายมีคาเฟอีนมากเกินไป เพราะคาเฟอีนจากชาหรือกาแฟส่วนเกินนั้นอาจจะถูกส่งผ่านน้ำนมแม่ไปยังทารก และคาเฟอีนอาจรบกวนการนอนหลับของทารกได้

ของบำรุงคุณแม่หลังคลอด เช่น สมุนไพรและยาบำรุงต่างๆ จำเป็นจริงไหม

การกินอาหารที่มีประโยชน์และหลากหลาย ถือว่าเพียงพอที่จะทำให้ร่างกายแข็งแรงและดีต่อการผลิตน้ำนมแม่แล้ว วิตามินหรืออาหารเสริม รวมถึงยาสมุนไพรบำรุงหลังคลอดต่าง ๆ ถือว่านอกเหนือความจำเป็น และคุณแม่หลังคลอดไม่จำเป็นต้องกินของเหล่านั้น

โดยเฉพาะกลุ่มสมุนไพรต่าง ๆ ที่อ้างว่ามีสรรพคุณบำรุงหลังคลอด ไม่ควรกินเด็ดขาด เพราะสมุนไพรส่วนมากขาดผลการศึกษาและผลการวิจัยที่เพียงพอจะมารองรับว่า สมุนไพรมีความปลอดภัยต่อสตรีมีครรภ์และหญิงให้นมบุตร เป็นอีกหนึ่งสิ่งที่เป็นอาหารแม่หลังคลอดห้ามกิน

ผ่าคลอดกินปลาร้าได้ตอนไหน

ผ่าคลอดกินอะไรได้บ้าง อาจจะต้องขึ้นอยู่กับว่าผ่าคลอดผ่านมาแล้วกี่เดือน หากเกิน 1 เดือนขึ้นไปแล้ว หรือแผลผ่าตัดสมานกันดีแล้ว ก็สามารถที่จะกินอาหารปกติได้ รวมถึงปลาร้าด้วยได้ แต่อย่างไรก็ตาม ควรปรุงให้สุก สะอาด เพื่อป้องกันความเสี่ยงที่อาจจะทำให้เกิดอาการท้องเสียได้ เว้นแต่กลุ่มอาหารที่แม่ให้นมบุตรควรหลีกเลี่ยง

แม่ให้นมลูกกินเหล้าได้ไหม

แม่ให้นมลูกไม่ควรดื่มแอลกอฮอล์โดยเด็ดขาด เป็นอาหารแม่หลังคลอดห้ามกินเด็ดขาด เนื่องจากแอลกอฮอล์มีผลทำให้น้ำนมน้อยลง มากไปกว่านั้น ยิ่งคุณแม่ดื่มแอลกอฮอล์มากแค่ไหน ทารกก็ยิ่งเสี่ยงที่จะได้รับแอลกอฮอล์ผ่านนมแม่ตามไปด้วย

แม่ให้นมลูกห้ามกินอะไร

อาหารที่แม่ให้นมลูกห้ามกินอย่างเด็ดขาดเลย หลัก ๆ จะมีอยู่ 2 อย่างคือ

• ผลิตภัณฑ์จากสมุนไพรต่าง ๆ เนื่องจากผลิตภัณฑ์จากสมุนไพรต่าง ๆ โดยเฉพาะสมุนไพรในรูปแบบกิน โดยมากนั้นมีผลการวิจัยและผลการศึกษาที่ไม่เพียงพอจะรองรับความปลอดภัยต่อสตรีมีครรภ์และหญิงให้นมบุตร
• แอลกอฮอล์ เนื่องจากแอลกอฮอล์มีผลทำให้น้ำนมน้อยลง มากไปกว่านั้น ยิ่งคุณแม่ดื่มแอลกอฮอล์มากแค่ไหน ทารกก็ยิ่งเสี่ยงที่จะได้รับแอลกอฮอล์ผ่านนมแม่ตามไปด้วย